πουκάμισο
12803
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: κέντημα στο γύρο και σχηματοποιημένα μπάπκα με γκλούνιε
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
12803
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
κουμίσ'
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Γυναικείο, καφέ, βαμβακερό πουκάμισο. Πρόκειται πιθανόν για κουμίσ' ε κούκε (πουκάμισο κόκκινο) ή κουμίσ' ε νουσερίσε (πουκάμισο νυφικό), όπως αλλιώς λεγόταν, καθώς το κέντημα του ποδόγυρου μοιάζει πολύ με αυτό των νυφικών, το χρώμα του όμως ξενίζει. Το κουμίσ' υφαινόταν στον αργαλειό από τις ίδιες τις γυναίκες. Αποτελείται από ένα ίσιο μπροστινό κομμάτι, πάρα μπόι, ένα πίσω, τράμπα μπόι, και δύο πλαϊνά, επίσης ίσια, τα κλίντα. Η ραφή του μανικιού είναι συνήθως στην εξωτερική πλευρά του βραχίονα. Για το μανίκι, μάνγκα, αφαιρούν ένα κομμάτι από το κλιντ, το τσέτουλ, και κάνουν την καβαδούρα, το κολτούκε. Το κυκλικό άνοιγμα του λαιμού, ο γιακάς, που είναι ρελιασμένος με εμπριμέ τσίτι, συνεχίζεται με ένα βαθύ άνοιγμα στο στήθος, την τραϊλέ. Μετά την κοπή,
γινόταν η βαφή (με ριζάρι, για το κόκκινο, νυφικό πουκάμισο, και στύψη). Ύστερα γινόταν η διακόσμηση. Η τραϊλέ είναι ρελιασμένη με μπλε και φούξια μάλλινη κλωστή. Εξωτερικά αυτού, μια σειρά ασπρόμαυρη, καμωμένη με σταυροβελονιά και σχηματοποιημένα μοτίβα, επίσης καμωμένα με σταυροβελονιά σε χρώματα πράσινο, κόκκινο, μπλε, κοραλί και γκρι-σιέλ που εναλάσσονται. Ο γύρος των μανικιών είναι ρελιασμένος με κόκκινο γκαϊτάνι, τιέλι (ευθεία γραμμή) γαλάζιο, δυο σειρές ασπρόμαυρες με σταυροβελονιά, τιέλι θρίτουρ (τεθλασμένη γραμμή) πορτοκαλί. Τα τρίγωνα που σχηματίζονται κάτω από το τιέλι θρίτουρ είναι κεντημένα με πλακέ βελονιά από πράσινη μάλλινη κλωστή. Ο ποδόγυρος φέρει πλούσια διακόσμηση, η οποία, από κάτω προς τα πάνω, είναι: κόκκινο γκαϊτάνι, γαλάζιο και κόκκινο τιέλι, τιέλι θρίτουρ (γαϊτάνι κλειστό), μοτίβα με σταυροβελονιά (σταυρόσχημα ανάμεσα σε ασπρόμαυρες σειρες) και τέλος τα μπάπκα (μοτίβα με πλακέ βελονιά) με τα γκλούνιε (γόνατα), σχηματοποιημένα, γεωμετρικά μοτίβα μεταξύ των μαύρων δίχτε, κεντητές ενώσεις, που εκτός από διακοσμητική έχουν και φυλακτική σημασία (στο νυφικό κουμίσ' τα δίχτε είναι μαύρα). Τα χρώματα που εναλλάσσονται στο κέντημα του ποδόγυρου είναι τα: κίτρινο, κόκκινο, πράσινο, μπλε, μαύρο (μάλλινα νήματα) και λευκό (βαμβακερά νήματα).
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
τιέλι, τιέλι θρίτουρ
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
δίχτε, μπάπκα με γκλούνιε
Ύψος
1.150
Πλάτος
0.350
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
Τεχνικές
κέντημα γραφτό,
πλακέ
κέντημα μετρητό,
σταυροβελονιά διπλή
κεντητή ένωση,
δίχτε
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
