πουκάμισο 14016
Ανετουράλι: μπροστινή όψη
Ανετουράλι: μπροστινή όψη
Ανετουράλι: μπροστινή όψη
Ανετουράλι: μπροστινή όψη
Ανετουράλι: πίσω όψη
Ανετουράλι: πίσω όψη
Άνοιγμα τραχηλιάς
Άνοιγμα τραχηλιάς
Ένωση κορμού-μανικιού
Ένωση κορμού-μανικιού
Κάτω ένωση μανικιού
Κάτω ένωση μανικιού
Πάνω ένωση μανικιού
Πάνω ένωση μανικιού
Χρυσοκέντημα στο μανίκι
Χρυσοκέντημα στο μανίκι
Δαντέλα ποδόγυρου
Δαντέλα ποδόγυρου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
14016
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
ανετοράλι
Τυπολογία
νησιωτικό
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Ανετουράλι, το νυφιάτικο και επίσημο γυναικείο πουκάμισο. Αποτελείται από τον κορμό (τραχηλιά και πλάτη), τα μανίκια και την ποδιά. Είναι ολομέταξο, φτιαγμένο από αραχνοΰφαντο και ριγωτό, υπόλευκο και ολοβρόχινο μετάξι. Ουλουβρόχνου ονομαζόταν το ριγωτό μετάξι από το βροχό, την ολομέταξη κλωστή που έχει βράσει σε σαπουνόνερο για να φύγει η "κιτρινίλα" και να γίνει το ύφασμα μαλακό και λευκό. Η τραχηλιά, τα μανίκια και η ποδιά έχουν κατακόρυφες τις ρίγες, ενώ η πλάτη οριζόντιες. Κορμός και μανίκια έχουν φοδραριστεί με λευκό συνθετικό ύφασμα. Στο άνοιγμα της τραχηλιάς και στη λαιμόκοψη λάμπει βαριά, χρυσή δαντέλα πλάτους 2εκ. Το άνοιγμα κλείνει με μικρή θηλιά και εσωτερικό κουμπάκι. Τις ενώσεις των μανικιών με τον κορμό διακοσμεί υπόλευκη ρετζιδέλα. Κάτω από τις μασχάλες, για
άνεση στις κινήσεις, έχει προστεθεί ένα κομματάκι ύφασμα σε σχήμα ρόμβου περίπου , το χαμαλί ή βαθράκι. Την κάτω ένωση των μανικιών καλύπτει επίρραπτη χρυσή δαντέλα πλάτους 1εκ., ενώ τις επάνω στολίζει χρυσή δαντέλα πλάτους 2εκ. Η διακόσμηση στο τελείωμα των μανικιών είναι και η πιο εντυπωσιακή. Δύο λεπτές χρυσές ταινίες κεντημένες με ριχτή βελονιά (κουκίδα), ορίζουν πλατύτερη χρυσοκεντημένη ταινία. Εννέα σχηματοποιημένα μικρά μοτίβα σε κάθε φύλλο έχουν κεντηθεί με πούλιες και τιρτίρι. Η υπόλοιπη επιφάνεια της ταινίας γεμίζει με το ανιτουράλ. "Γέμιζαν δηλαδή όλα τα άδεια μέρη με χρυσάφι, που το κεντούσαν με λεπτές βελονιές πιάνοντας σε κάθε βελονιά 2-3 κλωστές του υφάσματος και σχηματίζοντας λοξές, παράλληλες γραμμές με το κέντημα που λέγεται βαΐ (βαγίζω: λυγίζω, λοξεύω)." Η τεχνική αυτή εντάσσεται στη συρμακέσικη και απαιτεί ειδικές τεχνίτρες. Το πλάτος του χρυσοκέντητου τελειώματος είναι 3εκ. Την απόληξη των μανικιών διακοσμεί χρυσή δαντέλα με τη βιντάλια, πλάτους 1,5εκ. Η ποδιά αποτελείται από τη "μάνα", δύο κομμάτια σε σχήμα ορθογώνιου παραληλόγραμμου στη συνέχεια της τραχηλιάς και της πλάτης. Δεξιά και αριστερά από τη "μάνα" έχουν προστεθεί δύο τριγωνικά κομμάτια, οι "λόξες" ή τα "λαγκιόλια", που το καθένα τους αποτελείται από δύο όμοια τρίγωνα. Όλες οι ενώσεις είναι φτιαγμένες από λεπτή ρατζιδέλα. Στον ποδόγυρο, αζούρ και λεπτή δαντελίτσα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.110
Πλάτος
1.030
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ειδικές τεχνίτρες (συρμακέσικο κέντημα)
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Μαγνησίας
Βόρειες Σποράδες (Σκόπελος)
Υλικά
μετάξι
μεταξοκλωστή
πούλιες
συνθετικό
τιρτίρι
χρυσοκλωστή
Τεχνικές
δαντελωτή ένωση, ρετζιδέλα
κέντημα διπρόσωπο, κουκίδα
κέντημα διπρόσωπο, ριχτή
υφαντό
υφαντό βιομηχανικό
χρυσοκέντημα, συρμακέσικο
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Μαγνησίας
Βόρειες Σποράδες (Σκόπελος)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Δελητσίκου-Παπαχρίστου, Μ. 2005, Η παραδοσιακή γυναικεία φορεσιά της Σκοπέλου, Δήμος Σκοπέλου.
Σάμψων, Α. 1970, "Η λαϊκή φορεσιά της Σκοπέλου και Αλοννήσου", Αρχείον Θεσσαλικών Μελετών 5.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα