πουκάμισο 1412/4
Τσουποκάμισο με τα σκολοπεντράτα μανίκια
Τσουποκάμισο με τα σκολοπεντράτα μανίκια
Τσουποκάμισο με τα σκολοπεντράτα μανίκια
Τσουποκάμισο με τα σκολοπεντράτα μανίκια
Τσουποκάμισο με τα σκολοπεντράτα μανίκια, πίσω όψη
Τσουποκάμισο με τα σκολοπεντράτα μανίκια, πίσω όψη
Λεπτομέρεια ένωσης μανικιού με τον κορμό (επίρραπτη τρέσσα)
Λεπτομέρεια ένωσης μανικιού με τον κορμό (επίρραπτη τρέσσα)
Λεπτομέρεια διακόσμησης μανικιού (δίξοι και σκολόπεντρες) 
Λεπτομέρεια διακόσμησης μανικιού (δίξοι και σκολόπεντρες) 
Λεπτομέρεια κεντητής διακόσμησης ποδόγυρου με μονοπρόσωπο κέντημα 
Λεπτομέρεια κεντητής διακόσμησης ποδόγυρου με μονοπρόσωπο κέντημα 
Λεπτομέρεια διακοσμητικών μοτίβων στην ένωση των φύλλων του ποδόγυρου (καμηλάκι-γαλέρα)
Λεπτομέρεια διακοσμητικών μοτίβων στην ένωση των φύλλων του ποδόγυρου (καμηλάκι-γαλέρα)
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
1412/4
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
τσουποκάμισο με τα σκολοπεντράτα μανίκια
Τυπολογία
νησιωτικό
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Τσουποκάμισο, μανικωτό πουκάμισο από υπόλευκη μπαμπατσόλα (βαμβακερό πανί), με ολοκέντητα μανίκια και πλούσια διακοσμημένο ποδόγυρο. Αποτελεί βασικό εξάρτημα της φορεσιάς χρυσομάντηλο ή σκολοπεντράτη. Το πουκάμισο συνθέτουν δύο τμήματα, ο μπούστος και το κορμί, το κάτω μέρος. Ο μπούστος ύψους 32εκ. και πλάτους 43εκ. είναι καμωμένος από δύο φύλλα, ένα φύλλο μπροστά και ένα πίσω που συμπληρώνεται στη βάση της πλάτης με λωρίδα υφάσματος ύψους 10εκ. Τα φύλλα αυτά είναι ντουμπλαρισμένα με υπόλευκο λεπτό βαμβακερό ύφασμα. Η ραφή ένωσης του πίσω φύλλου με το μπροστινό γίνεται με γαλάζια μεταξοκλωστή. Η τραχηλιά με άνοιγμα ύψους 20εκ. είναι ρελιασμένη με βελονιές με κεραμιδί μετάξι, που συνεχίζονται και ολόγυρα στο άνοιγμα του λαιμού. Ίχνη από βαμβακερό κορδόνι δεξιά και αριστερά για το κλείσιμο του
ανοίγματος της τραχηλιάς. Τα μανίκια μήκους 73εκ. και πλάτους 95εκ. φέρουν πλούσια σούρα στην ένωσή τους με τον κορμό. Δεξιά και αριστερά στις μασχάλες, από ένα κομμάτι τετράγωνου υφάσματος που ενώνεται με το μανίκι με βελονιά ψαραγκάθι. Στην ένωση του μανικιού με την πλάτη και τους ώμους, μέχρι και την οριζόντια ένωση του μπροστινού φύλλου, οι ραφές είναι κεντημένες με μικρά γεωμετρικά μοτίβα από κεραμιδί και σκούρο καφέ μετάξι εναλλάξ. Στο ύψος των ώμων επιπρόσθετο κέντημα με χρυσόνημα σε σχήμα Χ. Στη βάση των μανικιών, ακριβώς στο σημείο της σούρας, ένα χρυσό γαλόνι φάρδους 3εκ. και μήκους 16εκ. στερεωμένο σε ένα επίρραπτο κομμάτι κόκκινου υφάσματος. Τα μανίκια είναι ολοκέντητα με 21 κάθετες γραμμές με ξόμπλια, σκολόπεντρες (σαρανταποδαρούσες) και βέτσες εναλλάξ, κεντημένα με πράσινο μετάξι. Στο σημείο της ραφής των μανικιών τέσσερα μεγάλα ρομβοειδή μοτίβα, οι δίξοι, κεντημένα με κεραμιδί μετάξι. Στο γύρο των μανικιών φαρδιά κεντητή μπορντούρα με γεωμετρικά μοτίβα καμωμένα με πράσινο μετάξι και διάσπαρτα ψιλά άνθινα μοτίβα με ροζ μετάξι. Το κέντημα είναι μονοπρόσωπο, δουλεμένο με σταυροβελονιά. Το κάτω τμήμα του πουκάμισου το λεγόμενο κορμί, αποτελείται από τέσσερα φύλλα πλάτους 45-47εκ. το καθένα. Στην ένωση με τον μπούστο έχει ελαφρά σούρα και είναι κεντημένο με κεραμιδί ψαραγκάθι με γαλάζιες και κίτρινες βελονιές ολόγυρα στην ένωση. Οι ραφές των φύλλων μένουν ανοιχτές στο κάτω μέρος του ποδόγυρου για 26εκ. και κλείνουν με γέμισμα από πολύχρωμα μετάξια. Ο ποδόγυρος είναι ολοκέντητος με διακόσμηση που ανυψώνεται σε τέσσερα σημεία, στα σημεία των ραφών. Το κέντημα είναι μονοπρόσωπο, δουλεμένο με σταυροβελονιά, με πολύχρωμα μετάξια που φωτίζουν την επιφάνειά του. Κυριαρχεί το διακοσμητικό μοτίβο καμηλάκι καβαλλαριά σε κεραμιδί, μαύρο και πράσινο χρώμα εναλλάξ.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
ζωομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σκαλόπεντρες, καμηλάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
καράβια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
δίξοι
Πλάτος
0.470
Μήκος
1.280
Κατασκευή
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Νησιά Αιγαίου | Δωδεκανήσου
Αστυπάλαια
Υλικά
βαμβάκι
μαλλί
μεταξοκλωστή
χρυσοκλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, ξομπλιαστή 
κεντητή ένωση, ψαραγκάθι
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Νησιά Αιγαίου | Δωδεκανήσου
Αστυπάλαια
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
6/3/1954
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Ζαΐρη, Μ. 2001, "Η παραδοσιακή γυναικεία φορεσιά της Αστυπάλαιας", Καλυμνιακά Χρονικά ΙΔ΄: 53-76, Αθήνα.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Ταρσούλη, Α. 1950, Δωδεκάνησα Γ΄, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα