πουκάμισο 1979/4
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας, πίσω όψη
Βάλα-φούντι Τανάγρας, πίσω όψη
Κέντημα μπροστινής "μάνας"
Κέντημα μπροστινής "μάνας"
Κέντημα πίσω "μάνας" με πούλιες 
Κέντημα πίσω "μάνας" με πούλιες 
Λεπτομέρεια κεντητής ταινίας στην πλαϊνή και πίσω δεξιά λόξα
Λεπτομέρεια κεντητής ταινίας στην πλαϊνή και πίσω δεξιά λόξα
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
1979/4
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
βάλα-φούντι
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Πουκάμισο (φούντι) που οι γυναίκες φορούσαν στο χορό (βάλα). Όπως και τα άλλα γυναικεία πουκάμισα της Τανάγρας, είτε νυφιάτικα είτε πένθιμα, τα βάλα-φούντια είναι κεντημένα σε ύφος αυστηρό με μαύρα μετάξια και με τη βελονιά μεσερίζι που θυμίζει σταυροβελονιά. Το πλουσιότερο κέντημα έχουν τα πένθιμα πουκάμισα, τα κολονάτα, ενώ τα πουκάμισα του χορού ξεχωρίζουν από τα νυφιάτικα χάρη στα διακοσμητικά τους θέματα, που παριστάνουν στον ποδόγυρο γυναίκες, παιδάκια ή κούκλες που χορεύουν. Το αμάνικο πουκάμισο, από χοντρό αργαλίσιο, λευκό βαμβακερό, είναι φτιαγμένο από μονοκόμματο φύλλο μπρος-πίσω, τη "μάνα", πλάτους 49εκ., στην οποία έχει κοπεί τριγωνική λαιμόκοψη, ρελιασμένη με λεπτότερο πανί, και μπροστινό, κατακόρυφο άνοιγμα μήκους 36εκ. Δύο λόξες αριστερά και τρεις δεξιά ξεκινούν από τη μασχάλη, προσθέτοντας στον ποδόγυρο 54εκ.
στην κάθε πλευρά. Φαρδιά ολοκέντητη ταινία πλάτους 15εκ. περιτρέχει τον ποδόγυρο που ρελιάζει καστανόμαυρο γαϊτάνι. Κεντημένη με μαύρα μετάξια στην μπροστινή "μάνα" και τις δεξιές λόξες και με καστανόμαυρα στο υπόλοιπο ποδόγυρο, η ταινία φωτίζεται σε αραιά διαστήματα από πράσινους και γκρι/λιλά κατακόρυφους στύλους. Εναλλάσσοντας τη φορά της βελονιάς, το κέντημα δημιουργεί μέσα στην ταινία ανεπαίσθητα γεωμετρικά σχήματα. Πάνω της κάθονται "κυπαρίσσια", καστανόμαυροι στύλοι σαν πύργοι, με τριγωνική απόληξη και με τονισμένο τον κορμό και τα γωνιώδη κλαδιά τους. Τα "κυπαρίσσια" εναλλάσσονται με χορεύτρια, γυναικεία μορφή με μεγάλο κεφάλι σαν σχηματοποιημένο άνθος, τονισμένη μέση και χέρια που υψώνονται με λυγισμένους τους αγκώνες. Στο φύλλο της μπροστινής "μάνας" τα δυο "κυπαρίσσια" είναι ψηλότερα με έξι χορεύτριες ανάμεσά τους. Δεξιά και αριστερά τους έχουν χωρέσει τρεισήμισυ φιγούρες. Ελάχιστες από τις πούλιες που φώτιζαν την κεντημένη επιφάνεια έχουν σωθεί.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
ανθρωπομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
γυναίκες
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κυπαρίσσι
Ύψος
1.340
Πλάτος
1.030
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Βοιωτίας
Τανάγρα
Υλικά
βαμβάκι
μεταξοκλωστή
πούλιες
Τεχνικές
κέντημα, μεσερίζι
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Βοιωτίας
Τανάγρα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
23/8/1955
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Γουήλ-Μπαδιεριτάκη, Α. 1980, Το παραδοσιακό πουκάμισο της ηπειρωτικής Ελλάδας, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα