πουκάμισο 2656
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κολονάτο πουκάμισο, λαιμόκοψη και μπροστινό ανοίγμα
Κολονάτο πουκάμισο, λαιμόκοψη και μπροστινό ανοίγμα
Κολονάτο πουκάμισο, κολόνες, κορυφή
Κολονάτο πουκάμισο, κολόνες, κορυφή
Κολονάτο πουκάμισο, στύλος ανάμεσα στις κολόνες
Κολονάτο πουκάμισο, στύλος ανάμεσα στις κολόνες
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη: στύλοι, μπορντούρα με θαλασσί λεπτομέρειες 
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη: στύλοι, μπορντούρα με θαλασσί λεπτομέρειες 
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα μανικιού, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα μανικιού, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα αριστερού μανικιού, ραφή 
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα αριστερού μανικιού, ραφή 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
2656
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
καμίς
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Κολονάτο πουκάμισο, νυφιάτικο και γιορτινό, που παίρνει τ' όνομά του από τις κολόνες, τις κατακόρυφες κεντητές ταινίες δεξιά και αριστερά στη "μάνα", που φθάνουν από τον ποδόγυρο ως κάτω από το στήθος. Έξω από την Πελοπόννησο, κολονάτα πουκάμισα συναντάμε μόνο στην Τανάγρα και τα συγγενικά χωριά. Είναι από βαμβακερό του αργαλειού, από βαμβάκι που οι γυναίκες επεξεργάζονταν πριν το υφάνουν, όπως επεξεργάζονταν και το υφαντό πανί για να το λευκάνουν. Είναι φτιαγμένο από δύο κεντρικά φύλλα, την μπρος και πίσω "μάνα", πλάτους 50-51εκ. Το φάρδος του αυξάνουν πλαϊνές λόξες (λοξάρια ή κλίνγκια), μία δεξιά (πλάτους 45,5εκ.) και δύο αριστερά (πλάτους 46εκ.), που ανεβαίνουν σχεδόν ως την αρχή της μανικοκόλλησης. Τα μονόφυλλα μανίκια ενώνονται κάθετα με τα λοξάρια και φαρδαίνουν ελάχιστα
(1,5-2εκ.) στο γύρο τους. Η ενισχυμένη, στρογγυλή λαιμόκοψη καταλήγει σε κατακόρυφο άνοιγμα με τετραγωνισμένη μύτη (21εκ.). Στο μετρητό κέντημα από βαμβακερές κλωστές (κλωνές), δυσκολότατο στην εκτέλεση, κυριαρχεί σχεδόν ολοκληρωτικά το σκούρο ροδί χρώμα, με μόνο διακριτική αμφισβήτηση από το θαλασσί, σε χρωματικό συνδυασμό που χαρακτηρίζει την Αργολίδα. Το κέντημα διατάσσεται σε κατακόρυφες ταινίες, με εξαίρεση τις κυκλικές ταινίες στον ποδόγυρο και στο γύρο των μανικιών. Παρ' όλα αυτά, και άλλος κυκλικός διάκοσμος δημιουργείται από ένα τετραπέταλο άνθος που διακοσμεί σε πολλά σημεία το κέντημα. Εδώ, καθρεφτίζεται μέσα από μια γραμμή στο είδωλό του κι απλώνοντας τα χέρια ανάμεσα στους στύλους, τους αναγκάζει να μπουν στον κύκλο. Ο κεντρικός στύλος ανάμεσα στις δυο κολόνες ενώνεται μαζί τους για δεύτερη φορά ψηλά, στην κορυφή του, όπου κάθεται τετραπέταλο λουλούδι. Ο κεντρικός στύλος, σε αντίθεση με τους στενότερους υπόλοιπους δεκατρείς, δημιουργείται, όπως και οι κολόνες από την κατακόρυφη επανάληψη ενός συμμετρικού ζευγαριού λουλουδιών που θυμίζουν γαρύφαλλο. Ορθές γωνίες διακρίνουν το ένα ζευγάρι από το άλλο σε μια απόδοση κατά τα άλλα πολύ φυσιοκρατική. Από ένα τετραπέταλο λουλούδι κάθεται στην κορυφή κάθε κολόνας και, στο μέσον του λεπτού ζιγκ-ζαγκ που τα ενώνει, ένα οκταπέταλο λουλούδι φθάνει ως τη μύτη του μπροστινού ανοίγματος. Οι στενότεροι στύλοι δημιουργούνται από τρία άνισα κατακόρυφα μοτίβα, με το μεγαλύτερο στην κορυφή, κάτω από το τετραπέταλο λουλούδι. Το μοτίβο αποτελεί απλουστευμένη μορφή του γαρύφαλλου που εδώ θυμίζει πια λουλούδι καθώς διατάσσεται σε σχήμα ρόμβου με τονισμένο σταυρό των διαγωνίων του. Το επαναλαμβανόμενο μοτίβο της μπορντούρας έχει δυσανάγνωστη βάση και διπλή, οδοντωτή απόληξη. Παρ΄όλη τη γεωμετρικότητα του κεντήματος στο γύρο των μανικιών με τα μικρά και τα μεγάλα ζιγκ-ζαγκ, μικρές λεπτομέρειες αμβλύνουν την αυστηρότητά του. Οι πλευρές των τριγώνων που περιέχει το κεντρικό ζιγκ-ζαγκ έχουν βλαστήσει, και κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στα μικρά ζιγκ-ζαγκ. Δύο ταινίες περιέχουν όρθια και αντεστραμμένα φυλλαράκια, ενώ το κέντημα κορυφώνεται σε σειρά από τετραπέταλα λουλούδια. Η μία πλευρά του κεντήματος πλησιάζοντας τη ραφή μειώνεται σε ύψος. Εξαιρετικός είναι ο διάκοσμος γύρω από τη ραφή όπου, συνδυάζοντας το ροδί με το τσαγαλί και τα κομψά ανθάκια μ' ένα κυματιστό ζιγκ-ζαγκ, η φυσιοκρατική διάθεση του κεντήματος επιβεβαιώνεται. Διακοσμητικές βελονιές στολίζουν τη λαιμόκοψη και το μπροστινό άνοιγμα που, όπως ο ποδόγυρος και τα μανίκια, ρελιάζονται με ροδί κλωστή.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
λουλούδια
Ύψος
1.280
Πλάτος
0.970
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
Τεχνικές
κέντημα μετρητό, μονή
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Welters, L. 1989, "Women’s Traditional Dress in the Provinces of Argolida and Corinthia", Εθνογραφικά 7: 17-30, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1976, "Οι χωρικές φορεσιές της Αργολιδοκορινθίας" στο Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα
Παπαντωνίου, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Εθνογραφικά 1: 5-92, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα