πουκάμισο 2938/11
Βαμβακερό πουκάμισο κεντημένο, μπροστινή όψη
Βαμβακερό πουκάμισο κεντημένο, μπροστινή όψη
Βαμβακερό πουκάμισο κεντημένο, μπροστινή όψη
Βαμβακερό πουκάμισο κεντημένο, μπροστινή όψη
Βαμβακερό πουκάμισο κεντημένο, πίσω όψη
Βαμβακερό πουκάμισο κεντημένο, πίσω όψη
Λινομάνικο, λεπτομέρεια διακόσμησης με χρωματιστά σχηματοποιημένα μοτίβα και χρωματιστές μεταξωτές πανώφουντες
Λινομάνικο, λεπτομέρεια διακόσμησης με χρωματιστά σχηματοποιημένα μοτίβα και χρωματιστές μεταξωτές πανώφουντες
Λεπτομέρεια ραφής μανικιού. Διακόσμηση με κλάρα με λογάδια, χρωματιστά κεντήματα 
Λεπτομέρεια ραφής μανικιού. Διακόσμηση με κλάρα με λογάδια, χρωματιστά κεντήματα 
Ποδόγυρος, λεπτομέρεια διακόσμησης με το γιαγκλί ή γιγκλίκ, ταινία με τρίχρωμα σταυρόσχημα μοτίβα
Ποδόγυρος, λεπτομέρεια διακόσμησης με το γιαγκλί ή γιγκλίκ, ταινία με τρίχρωμα σταυρόσχημα μοτίβα
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
2938/11
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
κάμψου
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Βαμβακερό υπόλευκο πουκάμισο κεντημένο με μαύρες και πολύχρωμες μάλλινες κλωστές. Είναι ποδήρες και αποτελείται από ένα κεντρικό ενιαίο φύλλο μπρος και πίσω, τη "μάνα" και από δύο λοξά φύλλα στο κάθε πλάι, τα λαγκιόλια. Κάθετα στον κορμό είναι πρόχειρα ραμμένα τα λινομάνικα, ρελιασμένα στο γύρο τους (στο σημείο της ένωσης με τον κορμό του πουκάμισου) με μαύρο βαμβακερό ρέλι, γαρνιρισμένο με κίτρινα γαζιά. Τα μανίκια οι Καραγκούνες τα συχνάλλαζαν ανάλογα με τις περιστάσεις, και γι' αυτό τα έραβαν, τα κεντούσαν και τα κρατούσαν ξεχωριστά από το κυρίως πουκάμισο. Το βαμβακερό ύφασμα του πουκάμισου το ύφαιναν και το έραβαν οι Καραγκούνες. Οι ίδιες το κεντούσαν στα μανίκια, στον ποδόγυρο και στις ραφές των λαγκιολιών με τη "μάνα", με μαύρες ουτράδες (πολύκλωνες
μεταξωτές κλωστές) με σχέδια ενδιάμεσα από χρωματιστές ουτράδες. Από τις ίδιες ουτράδες γίνεται και το φούντωμα του πουκάμισου με πυκνές μακριές φούντες ολόγυρα στον ποδόγυρο και πολλές πολύχρωμες φούντες σε κάθε μανίκι. Τα πουκάμισα με βαμβακερό κορμί και με λινομάνικα (λινά μανίκια) είναι νεότερα, καθώς χρησιμοποιούνται ευρέως μετά το 1920 και αποτελούν χαρακτηριστηκά πουκάμισα των χωριών του κύκλου της Καρδίτσας και των Μεγάλων Καλυβιών. Τα παλιότερα πουκάμισα ήταν καμωμένα ολόκληρα από λινό ύφασμα του αργαλειού. Ο γύρος του λαιμού είναι ρελιασμένος με ριγωτό βαμβακερό ρέλι. Το κατακόρυφο άνοιγμα, η τραχηλιά, ύψους 42εκ. είναι διακοσμημένη με μονόχρωμη στενή κεντητή ταινία, η οποία στην εξωτερική της πλευρά κατά μήκος φέρει μικρά σταυρόσχημα μοτίβα, καμωμένα με διπλή σταυροβελονιά. Τα επίρραπτα λινομάνικα έχουν φαρδύ κέντημα πλάτους 12εκ., γεμισμένο με οριζόντιες βίτσες, πυκνές μαύρες μάλλινες κλωστές με χρωματιστά σχηματοποιημένα μοτίβα ενδιάμεσα, στους τόνους του κόκκινου, του μπλε, του ροζ και του πράσινου. Πάνω από τις δύο φαρδιές κεντητές ταινίες, μια σειρά από γεωμετρικά μοτίβα, οι μύτες, που ανά τρία εναλλάσσονται χρωματικά. Ο στύλος ή ανήφορος, η κατακόρυφη κεντητή φαρδιά λουρίδα από τον καρπό ως τον ώμο, είναι διακοσμημένη με λογάδια, χρωματιστά κεντήματα. Κατά μήκος των εξωτερικών γαζιών της λουρίδας, γαρνίρισμα με τα σταυροβουλίσια, σταυρόσχημα μικρά μοτίβα καμωμένα με διπλή σταυροβελονιά. Στο τελείωμα του μανικιού γαρνίρισμα με πυκνές χρωματιστές μεταξωτές φούντες. Ο ποδόγυρος ή πάτος είναι διακοσμημένος με το γιαγκλί ή γιγκλίκ ή πλέχτρα, μια λουρίδα με συνεχόμενα τρίχρωμα σχηματοποιημένα μοτίβα. Στο τελείωμά του γαρνίρισμα με πυκνές μαύρες μεταξωτές φούντες.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
μύτες
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυροβουλίσια κουκούλια
Πλάτος
0.370
Μήκος
1.200
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα
Υλικά
βαμβάκι
κρόσι μεταξωτό
λινό
μάλλινη κλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
κέντημα, μονή
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
20ός αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Παπαντωνίου Ιωάννα
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
5/1/1962
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Τσαγγαλάς, Κ. 1993, Η γυναικεία καραγκούνικη ενδυμασία, ιδιαίτερα σε μια θεσσαλική κοινότητα. Κατασκευή και λειτουργία, Αθήνα, Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.Χ.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα