πουκάμισο 3064/2
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας, πίσω όψη
Βάλα-φούντι Τανάγρας, πίσω όψη
Κέντημα μπροστινής "μάνας"
Κέντημα μπροστινής "μάνας"
Κέντημα πίσω "μάνας" 
Κέντημα πίσω "μάνας" 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
3064/2
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
βάλα-φούντι
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Πουκάμισο (φούντι) που οι γυναίκες φορούσαν στο χορό (βάλα). Όπως και τα άλλα γυναικεία πουκάμισα της Τανάγρας, είτε νυφιάτικα είτε πένθιμα, τα βάλα-φούντια είναι κεντημένα σε ύφος αυστηρό με μαύρα μετάξια και με τη βελονιά μεσερίζι που θυμίζει σταυροβελονιά. Το πλουσιότερο κέντημα έχουν τα πένθιμα πουκάμισα, τα κολονάτα, ενώ τα πουκάμισα του χορού ξεχωρίζουν από τα νυφιάτικα χάρη στα διακοσμητικά τους θέματα, που παριστάνουν στον ποδόγυρο γυναίκες, παιδάκια ή κούκλες που χορεύουν. Το μανικωτό πουκάμισο από αργαλίσιο, λευκό βαμβακερό πανί είναι φτιαγμένο από δύο φύλλα, τις "μάνες", πλάτους 50εκ., που ενώνονται κάτω από τους ώμους με ενδιάμεσο κομμάτι πανιού. Η στρογγυλή λαιμόκοψη είναι ρελιασμένη με λεπτό βαμβακερό πανί και το κατακόρυφο άνοιγμα έχει μήκος 26εκ. Μια λόξα δεξιά και δύο
αριστερά ξεκινούν από τη μασχάλη και συμπληρώνονται λίγο χαμηλότερα από άλλη μία, προσθέτοντας στον ποδόγυρο 59εκ. και 57εκ. αντίστοιχα. Τα ίσια, μονόφυλλα μανίκια με μήκος 48εκ. και φάρδος 24εκ., έχουν στο γύρο τους κέντημα φτιαγμένο από καφετί μετάξια και σταυροβελονιά. Όχι μόνο το αταίριαστο με τον ποδόγυρο κέντημα αλλά και το λεπτότερο υφαντό πανί τους μαρτυρούν ότι τα μανίκια είναι ξένα προς το πουκάμισο. Στο κέντημά τους, επαναλαμβανόμενο γεωμετρικό μοτίβο φτιάχνει την φαρδιά μπορντούρα που επιστέφεται με σιερά από σχηματοποιημένα λουλούδια. Μαύρη ολοκέντητη ταινία (πλάτους 14εκ.) περιτρέχει τον ποδόγυρο ενώ σε αραιά διαστήματα κατακόρυφοι στύλοι πράσινοι και γκρι/λιλά διακόπτουν τη μονοχρωμία. Τα χοντρά της μετάξια, εναλλάσσοντας τη φορά της βελονιάς, σχηματίζουν ανεπαίσθητα γεωμετρικά σχήματα. Πάνω στην ταινία κάθονται "κυπαρίσσια", μαύροι στύλοι με τριγωνική απόληξη και τονισμένο τον κορμό και γωνιώδη κλαδιά τους, που εναλλάσσονται με χορεύτριες. Οι γυναικείες μορφές με λυγισμένους αγκώνες και υψωμένα χέρια, έχουν τονισμένη μέση και κεφάλι που θυμίζει σχηματοποιημένο άνθος. Στο μπροστινό φύλλο, ανάμεσα στα δυο ψηλότερα "κυπαρίσσια" χορεύουν επτά μορφές και, στις δύο άκρες της "μάνας" έχουν χωρέσει από τρεις χορεύτριες. Πούλιες τονίζουν τους κορμούς των "κυπαρισσιών", φωτίζουν τα φωτεινά χρώματα της μπορντούρας και καλύπτουν σχεδόν εντελώς τις χορεύτριες.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
ανθρωπομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
γυναίκες
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
λουλούδια, κυπαρίσσι
Ύψος
1.330
Πλάτος
1.090
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Βοιωτίας
Τανάγρα
Υλικά
βαμβάκι
μεταξοκλωστή
πούλιες
Τεχνικές
κέντημα, μεσερίζι
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Βοιωτίας
Τανάγρα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
16/4/1962
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Γουήλ-Μπαδιεριτάκη, Α. 1980, Το παραδοσιακό πουκάμισο της ηπειρωτικής Ελλάδας, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα