πουκάμισο 4002/13
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας
Βάλα-φούντι Τανάγρας, πίσω όψη
Βάλα-φούντι Τανάγρας, πίσω όψη
Κέντημα μπροστινής "μάνας"
Κέντημα μπροστινής "μάνας"
Κέντημα πίσω "μάνας"
Κέντημα πίσω "μάνας"
Αποτύπωμα σταυρού στην πίσω "μάνα"
Αποτύπωμα σταυρού στην πίσω "μάνα"
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
4002/13
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
βάλα-φούντι
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Πουκάμισο (φούντι) που οι γυναίκες φορούσαν στο χορό (βάλα). Όπως και τα άλλα γυναικεία πουκάμισα της Τανάγρας, είτε νυφιάτικα είτε πένθιμα, τα βάλα-φούντια είναι κεντημένα σε ύφος αυστηρό με μαύρα μετάξια και με τη βελονιά μεσερίζι που θυμίζει σταυροβελονιά. Το πλουσιότερο κέντημα έχουν τα πένθιμα πουκάμισα, τα κολονάτα, ενώ τα πουκάμισα του χορού ξεχωρίζουν από τα νυφιάτικα χάρη στα διακοσμητικά τους θέματα, που παριστάνουν στον ποδόγυρο γυναίκες, παιδάκια ή κούκλες που χορεύουν. Το αμάνικο πουκάμισο, από χοντρό αργαλίσιο, λευκό βαμβακερό, είναι φτιαγμένο από μονοκόμματο φύλλο μπρος-πίσω, τη "μάνα", πλάτους 50εκ., στην οποία έχει κοπεί στρογγυλή λαιμόκοψη, ρελιασμένη με το ίδιο πανί. Το μπροστινό κατακόρυφο άνοιγμα που κλείνει με κουμπί και θηλιά, έχει μήκος 27εκ. Μια μεγάλη λόξα αριστερά και δύο
στενότερες δεξιά ξεκινούν κάτω από τους ώμους σχηματίζοντας το άνοιγμα των χεριών και συνοδεύονται προς την πλευρά της πίσω "μάνας" από μικρότερη λόξα που ξεκινά πάνω από τη μέση. Οι λόξες προσθέτουν στον ποδόγυρο 62εκ.σε κάθε πλευρά. Εσωτερικά, ο ποδόγυρος είναι φοδραρισμένος με βαμβακερή ταινία 3,5εκ. ραμμένη λίγο ψηλότερα από το μαύρο γαϊτάνι που τον ρελιάζει. Μαύρη ολοκέντητη ταινία πλάτους 7εκ. περιτρέχει τον ποδόγυρο, στην οποία τα χοντρά μετάξια, εναλλάσσοντας τις βελονιές, σχηματίζουν σειρά από οξείες γωνίες τη μια μέσα στην άλλη. Πάνω στην ταινία κάθονται "κυπαρίσσια", μικροί μαύροι στύλοι με ανθική απόληξη στην κορυφή, που εναλλάσσονται με χορευτικά ζευγάρια. Στο φύλλο της μπροστινής "μάνας" χορεύουν εννέα φιγούρες. Οι μορφές έχουν μικρό μέγεθος και τα υψωμένα χέρια τους που σχεδόν εφάπτονται, αποδίδονται όπως και το κεφάλι. Σχήμα μεγάλου σταυρού είναι αποτυπωμένο τρεις φορές, ψηλά στην αριστερή πλευρά του πουκάμισου, ευκρινέστερα στην πίσω "μάνα", ίσως για προφυλακτικούς λόγους (;).
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
ανθρωπομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
γυναίκες, παιδιά; 
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κυπαρίσσι
Ύψος
1.180
Πλάτος
1.110
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Βοιωτίας
Τανάγρα
Υλικά
βαμβάκι
μεταξοκλωστή
Τεχνικές
κέντημα, μεσερίζι
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Βοιωτίας
Τανάγρα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
23/6/1964
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Γουήλ-Μπαδιεριτάκη, Α. 1980, Το παραδοσιακό πουκάμισο της ηπειρωτικής Ελλάδας, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα