πουκάμισο
4714/10
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
4714/10
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
κουμίσ'
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Γυναικείο, ανθρακί, βαμβακερό πουκάμισο. Πρόκειται πιθανόν για κουμίσ' ε κούκε (πουκάμισο κόκκινο) ή κουμίσ' ε νουσερίσε (πουκάμισο νυφικό), όπως αλλιώς λεγόταν, καθώς το κέντημα του ποδόγυρου μοιάζει πολύ με αυτό των νυφικών, το χρώμα του όμως ξενίζει. Το κουμίσ' υφαινόταν στον αργαλειό από τις ίδιες τις γυναίκες. Αποτελείται από ένα ίσιο μπροστινό κομμάτι, πάρα μπόι, ένα πίσω, τράμπα μπόι, και δύο πλαϊνά, επίσης ίσια, τα κλίντα. Η ραφή του μανικιού είναι συνήθως στην εξωτερική πλευρά του βραχίονα. Για το μανίκι, μάνγκα, αφαιρούν ένα κομμάτι από το κλιντ, το τσέτουλ, και κάνουν την καβαδούρα, το κολτούκε. Το κυκλικό άνοιγμα του λαιμού, ο γιακάς, συνεχίζεται με ένα βαθύ άνοιγμα στο στήθος, την τραϊλέ. Μετά την κοπή, γινόταν η βαφή (με ριζάρι, για
το κόκκινο, νυφικό πουκάμισο, και στύψη). Ύστερα γινόταν η διακόσμηση. Η τραϊλέ είναι ρελιασμένη δεξιά με φούξια μάλλινο γκαϊτάνι. Ακολουθούν τιέλι θρίτουρ (τετραγωνάκια) (ολόγυρα) και σειρές κατακόρυφες καμωμένες με σταυροβελονιά, μια ασπρόμαυρη, δύο πορτοκαλί και μία μπλε. Ο γύρος των μανικιών είναι ρελιασμένος με φούξια γκαϊτάνι. Ακολουθούν τιέλι θρίτουρ, δυο σειρές ασπρόμαυρες με σταυροβελονιά και τέλος μια σειρά από μοτίβα σχηματοποιημένα καμωμένα με σταυροβελονιά σε χρώματα πορτοκαλί, κίτρινο, κόκκινο, φούξια και πράσινο που εναλλάσσονται. Η ραφή του μανικιού είναι διακοσμημένη με δίχτε (κεντητή ένωση που εκτός από διακοσμητική, έχει και φυλακτική σημασία), καμωμένο με πλακέ βελονιά και εκατέρωθεν αυτού κεντητά μοτίβα "Χ" με σταυροβελονιά. Ο ποδόγυρος φέρει πλούσια διακόσμηση, η οποία, από κάτω προς τα πάνω, είναι: φούξια γκαϊτάνι, τιέλι θρίτουρ, δυο σειρές ασπρόμαυρες καμωμένες με σταυροβελονιά, μια σειρά σχηματοποιημένα μοτίβα, όμοια με αυτά των μανικιών και τέλος τα μπάπκα (μοτίβα με πλακέ βελονιά) με τα γκλούνιε (γόνατα), σχηματοποιημένα, γεωμετρικά μοτίβα μεταξύ των κίτρινων δίχτε (στο νυφικό κουμίσ' τα δίχτε είναι μαύρα). Τα χρώματα που εναλλάσσονται στο κέντημα του ποδόγυρου είναι τα: κίτρινο, φούξια, πράσινο, μπλε, μαύρο, πορτοκαλί (μάλλινα νήματα) και λευκό (βαμβακερά νήματα).
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
δίχτε, τιέλι θρίτουρ
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
μπάπκα με γκλούνιε
Ύψος
1.060
Πλάτος
0.410
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
Τεχνικές
κέντημα γραφτό,
πλακέ
κέντημα μετρητό,
σταυροβελονιά διπλή
κεντητή ένωση,
δίχτε
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
19/7/1966
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα