πουκάμισο 7016/9
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής, πίσω όψη
Πουκάμισο Επισκοπής, πίσω όψη
Τετράγωνο κέντημα ποδόγυρου 
Τετράγωνο κέντημα ποδόγυρου 
Κέντημα πλαϊνής ραφής 
Κέντημα πλαϊνής ραφής 
Κέντημα μανικιού και κεντητή ένωση
Κέντημα μανικιού και κεντητή ένωση
Ανάποδη όψη τετράγωνου κεντήματος 
Ανάποδη όψη τετράγωνου κεντήματος 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
7016/9
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
βιζάνο κουσούλι
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - 20ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Βιζάνο κουσούλι, κεντημένο πουκάμισο δηλαδή, με ιδιότυπο κέντημα στον ποδόγυρο. Φτιαγμένο από μάλλινα νήματα με ανεβατή ψαθωτή βελονιά, σχηματίζει από δύο μεγάλα τετράγωνα σε κάθε όψη που φαντάζουν σαν μικρά χαλιά. Η φορεσιά, που παίρνει τ' όνομά της από την Επισκοπή, συνηθιζόταν και σε άλλα δέκα περίπου μικρότερα χωριά Β.Α. της Νάουσας. Το πουκάμισο, από αργαλίσιο βαμβακερό πανί στο φυσικό του χρώμα, είναι φτιαγμένο από ένα μπροστινό φύλλο, τη "μάνα", πλάτους 36εκ. που γυρίζει πίσω, φθάνοντας στα 40εκ. περίπου κάτω από τον ώμο. Το ύψος συμπληρώνουν δυο οριζόντια συρραμμένα φύλλα, το πρώτο απ' τα οποία, μαζί με τις δυο πλαϊνές του λόξες, έχει κοντήνει κατά 4εκ. με εσωτερική πιέτα. Οι δυο λόξες σε κάθε πλευρά προσθέτουν 53εκ. και 52εκ. στο
φάρδος. Οι λόξες ενώνονται στη μασχάλη με τα ίσια και φαρδιά, δίφυλλα μανίκια. Τα άνισα φύλλα τους στη μπροστινή όψη έχουν χαμηλή κεντητή ένωση. Στη "μάνα" έχει κοπεί στρογγυλή λαιμόκοψη, με ραμμένο μικρό, όρθιο γιακαδάκι, και μπροστινό, βαθύ κατακόρυφο άνοιγμα (36εκ.). Το γιακαδάκι και το άνοιγμα, όπως τα μανίκια και ο ποδόγυρος, είναι ρελιασμένα με κόκκινο κορδόνι στερεωμένο με κίτρινη κλωστή. Στις πλαϊνές ραφές του ποδόγυρου, στολισμένες με διπλό γαζί, το κορδόνι σχηματίζει μικρό, επίρραπτο, κυκλάκι. Νοερά, τα ψηλά, κεντητά τετράγωνα (32,5x29εκ.) διχοτομούνται κατακόρυφα από τις ραφές της "μάνας", που τονίζονται ψηλότερά τους με κεντητή ένωση. Τα κόκκινα, σταυρόσχημα σχεδόν μοτίβα του κεντήματος διαχωρίζονται με μαύρα περιγράμματα, τονισμένα από ακέντητο πανί, και διατάσσονται σε τέσσερις οριζόντιες ζώνες. Στην πρώτη και τρίτη από κάτω, η ραφή της "μάνας" γίνεται πολύχρωμη και πλαισιώνεται συμμετρικά από μικρούς, πολύχρωμους στύλους. Τα μοτίβα έχουν κεντρικό, μικρό ρόμβο και στον κατακόρυφό του άξονα χρωματιστά σταυρουδάκια. Την πολυχρωμία εξασφαλίζουν ροζ, κίτρινα, πράσινα, μωβ, λιλά και θαλασσιά νήματα. Στενή κεντητή ταινία κάτω από τα τετράγωνα περιτρέχει όλο τον ποδόγυρο με τη συνοδεία ζιγκ-ζαγκ από χρωματιστές σταυροβελονιές. Το κέντημα στα μανίκια (6εκ.) είναι δίχρωμο, κόκκινο και μαύρο, επιτρέποντας μόνο πολύ μικρές πινελιές σε άλλα χρώματα. Την κεντητή ταινία σχηματίζουν ρόμβοι, κλειστοί και ανοιχτοί, ο μεγαλύτερος από τους οποίους περικλείει σταυρουδάκι. Βυσσινί κλωστή στη βάση του γιακά ζωγραφίζει μικρό ζιγκ-ζαγκ και περιβάλλει με γαζί το μπροστινό άνοιγμα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρός
Ύψος
1.300
Πλάτος
0.890
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - 20ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
κορδόνι βαμβακερό
μάλλινη κλωστή
Τεχνικές
κέντημα, ανεβατή ψαθωτή
κέντημα, γαζί
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Παπαντωνίου Ιωάννα
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
8/6/1971
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Γουήλ-Μπαδιεριτάκη, Α. 1980, Το παραδοσιακό πουκάμισο της ηπειρωτικής Ελλάδας, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα