πουκάμισο 8445
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κέντημα μανικιού, μπροστινή όψη
Κέντημα μανικιού, μπροστινή όψη
Κέντημα μανικιού, πίσω όψη
Κέντημα μανικιού, πίσω όψη
Κολόνες και ενδιάμεσο κέντημα ποδόγυρου
Κολόνες και ενδιάμεσο κέντημα ποδόγυρου
Στύλοι και κυκλικό κέντημα πίσω όψης
Στύλοι και κυκλικό κέντημα πίσω όψης
Κυκλικός χορός, λεπτομέρεια
Κυκλικός χορός, λεπτομέρεια
Κέντημα λαιμόκοψης και ανοίγματος 
Κέντημα λαιμόκοψης και ανοίγματος 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
8445
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
καμίς
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Κολονάτο πουκάμισο, νυφιάτικο και γιορτινό, που παίρνει τ' όνομά του από τις κολόνες, τις κατακόρυφες κεντητές ταινίες δεξιά και αριστερά στη "μάνα", που φθάνουν από τον ποδόγυρο ως κάτω από το στήθος. Έξω από την Πελοπόννησο, κολονάτα πουκάμισα συναντάμε μόνο στην Τανάγρα και τα συγγενικά χωριά. Είναι από βαμβακερό του αργαλειού, από βαμβάκι που οι γυναίκες επεξεργάζονταν πριν το υφάνουν, όπως επεξεργάζονταν και το υφαντό πανί για να το λευκάνουν. Είναι φτιαγμένο από τη "μάνα", πλάτους 50εκ., σε δύο φύλλα που ενώνονται πίσω κάτω από τους ώμους. Το φάρδος του ποδόγυρου αυξάνουν πλαϊνές λόξες (λοξάρια ή κλίνγκια), μία αριστερά (πλάτους 42εκ.) και δύο δεξιά (πλάτους 41εκ.), που απολήγουν όλες σε μύτες που ενώνονται πάνω στους ώμους, ενώ πάνω τους γίνεται
η μανικοκόλληση. Τα μανίκια είναι μονόφυλλα και ίσια και ενώνονται κάθετα με τα λοξάρια. Κάτω από την ενισχυμένη, στρογγυλή λαιμόκοψη, αρχίζει κατακόρυφο άνοιγμα (μήκους 24εκ.) που έκλεινε με κορδόνια από στριμμένη ροδί κλωστή, απ' τα οποία σώζεται μόνον το δεξί. Στο μετρητό κέντημα από βαμβακερές κλωστές (κλωνές), δυσκολότατο στην εκτέλεση, κυριαρχεί σχεδόν ολοκληρωτικά το ροδί χρώμα, που όμως διανθίζεται με θαλασσί, σε χρωματικό συνδυασμό που χαρακτηρίζει την Αργολίδα. Το κέντημα διατάσσεται σε κατακόρυφες ταινίες, με εξαίρεση τις κυκλικές ταινίες στον ποδόγυρο και στο γύρο των μανικιών. Το ύφος και η εκτέλεση στο κέντημα των μανικιών διαφέρουν τελείως από εκείνα του κορμού. Η αψεγάδιαστη εκτέλεση ενισχύει την γεωμετρική του αυστηρότητα που διασκεδάζεται όμως από το δαντελωτό του σχέδιο. Ο διάκοσμος διατάσσεται σε ταινίες, με εντυπωσιακότερη εκείνη που περικλείει σειρά από μεγάλους ρόμβους και πλαισιώνεται από δύο στενές ταινίες με ζιγκ-ζαγκ. Η ψηλότερη ταινία παρατάσσει σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο που καθρεφτίζεται στο είδωλό του μέσα από δαντελωτή γραμμή. Τέλος, εφαπτόμενα τρίγωνα με δαντελωτές τις πλαϊνές τους πλευρές επιστέφουν τον διάκοσμο. Ψηλότερη ταινία και επίστεψη διακόπτονται πλησιάζοντας προς τη ραφή, παραχωρώντας το χώρο τους σε τετραπέταλο άνθος. Δυο ψαθωτές ταινίες πλαισιώνουν τη ραφή (μήκους 25εκ.), ενώ στο εσωτερικό τους ακέντητο νήμα σχηματίζει το τριγωνικό περίγραμμα μεγάλου ζιγκ-ζαγκ. Εξωτερικά, οι ταινίες στηρίζουν σειρά από απλά λουλούδια. Οι ίσες και καμπυλωτές βελονιές στις κολόνες θολώνουν το ξεκάθαρο μοτίβο, λοξό, ανθισμένο κλαδί, που φυτρώνει συμμετρικά από τον κατακόρυφο άξονα και επαναλαμβάνεται στη σειρά. Το ίδιο μοτίβο συγκροτεί και τον στύλο ανάμεσα στις κολόνες που επιστέφεται, όπως κι εκείνες, με χαλαρά τριγωνικό σχήμα από ανεβατή βελονιά. Την ίδια μυτερή απόληξη έχουν και οι υπόλοιποι οκτώ στύλοι που περιφέρονται γύρω από το πουκάμισο. Κεντημένοι όμως με πυκνή ανεβατή βελονιά είναι συμπαγείς και με δυσκολία αποκαλύπτουν τη συμμετρική διάταξη τετραγωνισμένων μοτίβων ως προς κατακόρυφο άξονα. Στον κυκλικό διάκοσμο του ποδόγυρου, πυκνότατες ίσες βελονιές δημιουργούν συγκεχυμένο βάθρο για συνεχόμενες γυναικείες μορφές που, πιασμένες από χέρια σε έκταση, στήνουν κυκλικό χορό. Βελονιές που διασταυρώνονται χιαστί στολίζουν το άνοιγμα και τον προσεγμένο διάκοσμο της λαιμόκοψης.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
ανθρωπομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
γυναίκες, "κουκλάκια"
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κλαδιά, φύλλα, λουλούδια
Ύψος
1.240
Πλάτος
0.900
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
Τεχνικές
κέντημα μετρητό, ίση
κέντημα μετρητό, ανεβατή
κέντημα μετρητό, καγκελωτή
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
26/6/1973
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Welters, L. 1989, "Women’s Traditional Dress in the Provinces of Argolida and Corinthia", Εθνογραφικά 7: 17-30, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1976, "Οι χωρικές φορεσιές της Αργολιδοκορινθίας" στο Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα
Παπαντωνίου, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Εθνογραφικά 1: 5-92, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα