πουκάμισο 8446
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα λαιμόκοψης και ανοίγματος
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα λαιμόκοψης και ανοίγματος
Κολονάτο πουκάμισο, κολόνες και στύλος ανάμεσά τους
Κολονάτο πουκάμισο, κολόνες και στύλος ανάμεσά τους
Κολονάτο πουκάμισο, στύλοι και μπορντούρα με θαλασσί λεπτομέρειες 
Κολονάτο πουκάμισο, στύλοι και μπορντούρα με θαλασσί λεπτομέρειες 
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα μανικιού, καλή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα μανικιού, καλή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα μανικιού, πίσω όψη και ραφή
Κολονάτο πουκάμισο, κέντημα μανικιού, πίσω όψη και ραφή
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
8446
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
καμίς
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Κολονάτο πουκάμισο, νυφιάτικο και γιορτινό, που παίρνει τ' όνομά του από τις κολόνες, τις κατακόρυφες κεντητές ταινίες δεξιά και αριστερά στη "μάνα", που φθάνουν από τον ποδόγυρο ως κάτω από το στήθος. Έξω από την Πελοπόννησο, κολονάτα πουκάμισα συναντάμε μόνο στην Τανάγρα και τα συγγενικά χωριά. Είναι από βαμβακερό του αργαλειού, από βαμβάκι που οι γυναίκες επεξεργάζονταν πριν το υφάνουν, όπως επεξεργάζονταν και το υφαντό πανί για να το λευκάνουν. Είναι φτιαγμένο από ενιαίο φύλλο μπρος-πίσω, τη "μάνα", πλάτους 50εκ. Το φάρδος του ποδόγυρου αυξάνουν πλαϊνές λόξες (λοξάρια ή κλίνγκια), μία αριστερά (πλάτους 48εκ.) και δύο δεξιά (πλάτους 47εκ.) που φθάνουν ως κάτω απ' τη μέση της μανικοκόλλησης. Τα μονόφυλλα, ίσια μανίκια ενώνονται κάθετα με τη "μάνα", ενώ το τελευταίο
κομμάτι τους (πλάτους 12εκ.) με τον κεντημένο γύρο είναι πρόσθετο. Η ενισχυμένη, στρογγυλή λαιμόκοψη καταλήγει σε κατακόρυφο άνοιγμα (30εκ.). Στο μετρητό κέντημα από βαμβακερές κλωστές (κλωνές), δυσκολότατο στην εκτέλεση, κυριαρχεί σχεδόν ολοκληρωτικά το ροδί χρώμα, διανθισμένο με θαλασσί, σε χρωματικό συνδυασμό που χαρακτηρίζει την Αργολίδα. Το κέντημα διατάσσεται σε κατακόρυφες ταινίες, με εξαίρεση τις κυκλικές ταινίες στον ποδόγυρο και στο γύρο των μανικιών. Οι πολύ ψηλές κολόνες και οι δεκατρείς στύλοι που περιστρέφονται πάνω από τον ποδόγυρο δημιουργούνται από τη συμμετρική, ως προς κατακόρυφο άξονα, επανάληψη του ίδιου σχηματοποιημένου ανθικού μοτίβου με τις "αγκαθωτές" απολήξεις στα πέταλά του που θυμίζουν γαρύφαλλο. Τα ζευγάρια μεταξύ τους διαχωρίζονται με ορθές γωνίες. Τόσο οι κολόνες, όσο και οι στύλοι, απολήγουν σε τριγωνική μορφή του ίδιου γαρύφαλλου. Παρόμοια τριγωνική απόληξη, αλλά διπλή και πιο αραιοκεντημένη, στεφανώνει το δυσανάγνωστο, σχηματοποιημένο μοτίβο στην κυκλική ταινία του ποδόγυρου. Στο γύρο των μανικιών το γεωμετρικό κέντημα τύπου Τανάγρας με την ευκρίνειά του, εύκολα διακρίνεται από την φυσιοκρατική σχηματικότητα του υπόλοιπου κεντήματος. Ο περιποιημένος διάκοσμος αναπτύσσεται σε λεπτές ταινίες γύρω από την φαρδύτερη κεντρική, που παρατάσσει ορθά και αντεστραμένα περιγράμματα τριγώνων που εγκλωβίζουν άλλα δυο, μικρότερά τους. Ταινίες με διπλό ζιγκ-ζαγκ πλαισιώνουν τα τρίγωνα που επαναλαμβάνονται με αγκαθωτές πλευρές στην επίστεψη του κεντήματος. Οι ταινίες διαχωρίζονται από λεπτή ροδί κλωστή στερεωμένη με θαλασσί βελονιές που δημιουργούν πολύ χαριτωμένο αποτέλεσμα. Στην πίσω όψη του μανικιού, το κέντημα μειώνεται σε ύψος και στη μέση του κενού έχει τοποθετηθεί ανθάκι. Στο αριστερό κυρίως μανίκι φαίνεται ότι η ραφή των μανικιών ήταν κεντημένη με διακοσμητικές βελονιές. Με διακοσμητικές βελονιές που προτιμούν να διασταυρώνονται χιαστί στολίζεται η λαιμόκοψη και το μπροστινό άνοιγμα. Όλα τα ανοίγματα του πουκάμισου είναι ρελιασμένα με ροδί κλωστή.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
γαρύφαλλο
Ύψος
1.250
Πλάτος
0.990
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
Τεχνικές
κέντημα μετρητό, μονή
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Παπαντωνίου Ιωάννα
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
26/6/1973
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Welters, L. 1989, "Women’s Traditional Dress in the Provinces of Argolida and Corinthia", Εθνογραφικά 7: 17-30, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1976, "Οι χωρικές φορεσιές της Αργολιδοκορινθίας" στο Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα
Παπαντωνίου, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Εθνογραφικά 1: 5-92, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα