Δημοτική Μουσική, Χοροί - Τραγούδια, Επισκοπή Νάουσας - Κεντρική Μακεδονία, Βόλακας Δράμας - Ανατολική Μακεδονία
Δημοτική Μουσική, Χοροί - Τραγούδια, Επισκοπή Νάουσας - Κεντρική Μακεδονία, Βόλακας Δράμας - Ανατολική Μακεδονία
Μουσικές Εκδόσεις - Δίσκοι Βινυλίου
Κωδικός Προϊόντος:
CDL004
Δημοτική Μουσική, Χοροί - Τραγούδια, Επισκοπή Νάουσας - Κεντρική Μακεδονία, Βόλακας Δράμας - Ανατολική Μακεδονία

Τροπικό στη δομή και μονόφωνο είναι το ελληνικό δημοτικό τραγούδι. Οι μελωδίες του δηλαδή στηρίζονται σε διαφορετική αλληλουχία διαστημάτων από αυτήν του μείζονα και ελάσσονα της δυτικής μουσικής και τραγουδιούνται και παίζονται χωρίς αρμονική συνοδεία.

Εξαίρεση αποτελούν ωρισμένα νεώτερα λαϊκά τραγούδια στον μείζονα και ελάσσονα τρόπο, που τα ακούμε κατά κανόνα απλά εναρμονισμένα - επτανησιακή καντάδα, αθηναϊκή καντάδα κλπ. - όπως επίσης και ωρισμένα τραγούδια της Βορείου Ηπείρου που τραγουδιούνται πολυφωνικά. Ρυθμικά, τα δημοτικά τραγούδια διαιρούνται α) σε μελωδίες περιοδικού ρυθμικού τύπου - περιοδική επανάληψη ενός ρυθμικού σχήματος όπως π.χ. όλες οι χορευτικές μελωδίες - και β) σε μελωδίες ελευθέρου ρυθμικού τύπου - ελεύθερη ροή διαφόρων ρυθμικών σχημάτων, όπως π.χ. τα τραγούδια της τάβλας κλπ. Στις μελωδίες περιοδικού τύπου συναντάμε απλούς δίσημους, τρίσημους κλπ ρυθμούς - 2/4, 3/4 κλπ. καθώς και άλογους ρυθμούς ή ρυθμούς ακσάκ, όπως έχει επικρατήσει να λέγωνται - 5/8, 7/8, 9/8 κλπ. (ακσάκ = κουτσός).

Τα κυριώτερα μουσικά όργανα.
Ιδιόφωνα: ζίλια (κύμβαλα) τρίγωνο, μασά, παλαμάκια κ.α.
Μεμβρανόφωνα: νταούλι, τουμπί - είδος μικρού νταουλιού - ντέφι, τουμπελέκι (στάμνα) κ.α.
Αερόφωνα: φλογέρα, σουραύλι, μαντούρα, ζουρνάς - ή πίπιζα ή καραμούζα - τσαμπούνα, γκάιντα, κλαρίνο
Χορδόφωνα: ταμπουράς, λαγούτο, αχλαδόσχημη λύρα, φιαλόσχημη λύρακεμεντζέ των Ελλήνων του Πόντου), κανονάκι, σαντούρι και βιολί

Από τα οργανικά συγκροτήματα τα πιο γνωστά, πανελλήνια, είναι: η ζυγιά - από το ζυγός, δύο όργανα - ένας ή δύο ζουρνάδες και νταούλι που συναντάμε στην ηπειρωτική Ελλάδα, η νησιωτική ζυγιά βιολί και λαγούτο και η κομπανία κλαρίνο, βιολί, λαγούτο και σαντούρι, που σιγά-σιγά αντικαθιστά τη ζυγιά ζουρνάς-νταούλι. Ας σημειωθεί ότι το ελληνικό τραγούδι παίζεται και τραγουδιέται στη φυσική και όχι στην συγκερασμένη κλίμακα της Δύσης, όταν οι τραγουδιστές και οι παιχνιδιάτορες δεν έχουν δεχτεί την επίδραση της δυτικής μουσικής. 

Οι ελληνικοί χοροί που συνοδεύονται άλλοτε από τραγούδι και άλλοτε από τα διάφορα μουσικά όργανα, διαιρούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τους πηδηχτούς και τους συρτούς. Οι πρώτοι διακρίνονται για τον αυστηρό μαζί και λεβέντικο χαρακτήρα τους και χορεύονται κυρίως από τους άνδρες, ενώ οι δεύτεροι - οι συρτοί - περισσότεροι λυρικοί και ήρεμοι στην κίνησή τους χορεύονται πολύ και από τις γυναίκες. Μία τρίτη κατηγορία αποτελείται από χορούς σύνθετους, πηδηχτούς και συρτούς μαζί. Ανάλογα με τον αριθμό των χορευτών και τον τρόπο με τον οποίο χορεύονται έχουμε: χορούς ομαδικούς, που είναι συνήθως κυκλικοί, όπως π.χ. ο καλαματιανός, χορούς αντικρυστούς, που χορεύονται από ένα ζευγάρι χορευτών, ο ένας απέναντι στον άλλο, όπως π.χ. ο νησιώτικος μπάλος και χορούς για ένα μόνον χορευτή, όπως π.χ. ο χορός του δρεπανιού στην Κύπρο κ.α. 

Φοίβος Ανωγειανάκης

Έτος έκδοσης
1978
Εκδόσεις
Λύκειον των Ελληνίδων
Κωδικός
LCGW 103
Κείμενα
Φοίβος Ανωγειανάκης
Μουσική επιμέλεια
Φοίβος Ανωγειανάκης
Μετάφραση κειμένων
Ποθούλα Καψαμπέλη
Διεύθυνση παραγωγής
Λευτέρης Δρανδάκης
Γλώσσα κειμένων
Ελληνικά / Aγγλικά
Περιεχόμενα

Πλευρά Α΄ - Επισκοπή Νάουσας 
1. Ίσιος (Πράβα) (Οργανικό) 2.40 
2. Σγουρό Αρνί (Ρούντο Γιάρνε) (Οργανικό) 2.10 
3. Λιποχωρίτικο (Οργανικό) 2.50 
4. Καθιστός (Πουσνίτσα) (Οργανικό) 1.58 
5. Πατρούνινο (Οργανικό) 2.36 
6. Πατρούνινο (Οργανικό) 1.44 
7. Αέρας θα βγει (Οργανικό) 2.52 
8. Καθιστός (Πουσνίτσα) (Οργανικό) 2.55 
Νο. 1,2,4,5,7
Κλαρίνο: Γ. Γιουρούκης
Ταμπούρο: Γ. Δεμερτζής 
Νο. 3,6,8
Γκάϊντα: Χ. Τάντσης Τ
ουμπελέκι: Α. Αθανασάκος 

Πλευρά Β΄ - Βόλακας Δράμας 
1. Του γάμου (Οργανικό) 3.00 
2. Ιβάνα (Τραγούδι) 1.55 
3. Ιβάνα (Οργανικό) 3.00 
4. Τζάνε Ποταμέ (Τραγούδι) 2.10 
5. Βαγγελίτσα (Οργανικό) 2.35 
6. Δε λαλείς μικρό μου αηδόνι (Τραγούδι) 1.20 
7. Του γάμου (Οργανικό) 2.30 
8. Αηδόνια δεκατέσσερα (Δίστιχα) 1.30 
9. Αναστασία (Οργανικό) 1.45 
Νο. 1,3,5,7,9
Γκάιντα: Π. Γιαννάκης
Νταιρέ: Μ. Λιάβος 
Νο. 2,4,6,8
Τραγούδι από ομάδα γυναικών

Μουσικοί

Επισκοπή Νάουσας
Νο. 1,2,4,5,7
Κλαρίνο: Γ. Γιουρούκης
Ταμπούρο: Γ. Δεμερτζής
Νο. 3.6.8
Γκάιντα: Χ. Τάντσης
Τουμπελέκι: Α. Αθανασάκος

Βόλακας Δράμας
Νο. 1,3,5,7,9
Γκάιντα: Π. Γιαννάκης
Νταιρέ: Μ. Λιάβος
Νο. 2,4,6,8
Τραγούδι από ομάδα γυναικών

Σημειώσεις / Πληροφορίες

Επισκοπή Νάουσας
Ηχογράφηση σε υπαίθριο χώρο: Επισκοπή Νάουσας, Ιούνιος 1975

Βόλακας Δράμας
Ηχογράφηση στα σπίτια των εκτελεστών: Βόλακας Δράμας, Ιανουάριος 1976

Μαγνητόφωνο: ΤΕΑC Α 3340
Ηχολήπτης: Γιάννης Συγλέτος