αμάνικος επενδύτης 6181
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, πίσω όψη
Σαγιάς, πίσω όψη
Σαγιάς, πλαϊνά λαγκιόλια
Σαγιάς, πλαϊνά λαγκιόλια
Κεντητή λωρίδα, λεπτομέρεια 
Κεντητή λωρίδα, λεπτομέρεια 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
6181
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
χαρτζωτός
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Λευκός σαγιάς, φτιαγμένος από ένα είδος πικέ, λευκό βαμβακερό πανί του εμπορίου με σχέδια στην ύφανση, τα φραστερά. Συνήθως, σιδερώνεται με κάποιο βαρύ αντικείμενο που φτιάχνει στα λαγκιόλια τις πιέτες, μπλέτες. Είναι φτιαγμένος από μια πίσω "μάνα" που φθάνει ως λίγο κάτω από τους ώμους. Από εκεί ξεκινάει λωρίδα από απλό βαμβακερό πανί που, ως τιράντα, κατεβαίνει αρκετά χαμηλά μπροστά, δημιουργώντας πολύ μεγάλο άνοιγμα χεριών. Κάτω από το άνοιγμα των χεριών έχει προστεθεί μικρό, όρθιο κομμάτι πανιού, το βαθράκι, που ενώνει το πίσω με το μπροστινό φύλλο και συγκρατεί τα τέσσερα λαγκιόλια της κάθε πλευράς. Ανάμεσα στο μπροστινό φύλλο και το άνοιγμα μεσολαβεί ένα σχεδόν τριγωνικό φύλλο, το μπροστάρι. Η πλάτη, το άνοιγμα των χεριών και το μπροστινό άνοιγμα έχουν
φοδραριστεί με λεπτό βαμβακερό πανί. Μια φαρδιά λωρίδα από χοντρύτερο πανί ντύνει τον ποδόγυρο. Στη λαιμόκοψη, ο αυχένας είναι ρελιασμένος με ανοιχτόχρωμο τσίτι. Εκεί όπου ενώνεται το λαγκιόλι με το φύλλο της πλάτης, έχουν τοποθετηθεί εσωτερικά μακριές, λευκές κορδέλες. Δύο μπαλώματα εσωτερικά ενισχύουν το φθαρμένο ύφασμα στην αριστερή πλευρά: ένα οριζόντιο πάνω από τα λαγκιόλια και κάτω από την πλάτη, κι ένα δεύτερο, κατακόρυφο, χαμηλά στο μπροστάρι. Ό,τι απομένει από τα διακοσμητικά, διπλά μαύρα γαζιά βρίσκεται στις δύο ραφές του πίσω φύλλου που ξεκινούν από τα λαγκιόλια χωρίς να καταλήγουν στον ποδόγυρο και στο αριστερό πίσω άνοιγμα του χεριού. Στο δεξιό άνοιγμα υπάρχει μόνον ένα γαζί. Τα γαζιά δεν έχουν γίνει με επιμέλεια. Τα λαγκιόλια δεν έχουν σιδερωθεί ώστε να δημιουργήσουν μπλέτες. Μικρό, επίρραπτο κομματάκι πανιού (ενισχυμένο με βαμβάκι;) συνδέει δυο-τρία λαγκιόλια στην αρχή τους. Εσωτερικά, φαίνονται οι κλωστές που τα στερεώνουν. Εικοσιένα εκατοστά πάνω από τον ποδόγυρο βρίσκεται στενή μαύρη δαντέλα, η πανωλόρδα, που παλιά έπλεκαν οι γυναίκες με το βελονάκι. Ο καρδιτσιώτικος σαγιάς είναι συνήθως λευκός. Το κέντημα του σαγιά με μεταξωτά χάρτζια ή ζέχια, που του δίνουν και το όνομα χαρτζωτός, παραπέμπει στην περιοχή Καρδίτσας-Τρικάλων με την χαρακτηριστική της προτίμηση στο πορτοκαλί χρώμα. Η κεντητή λωρίδα έχει τελείωμα από μαύρη τσόχα, καλυμμένο με μαύρη βαμβακερή κορδέλα, και επάνω στολίζεται με ανοιχτοπράσινη τρέσα. Κάτω από μια σειρά μυτάκια ή ντουγαδάκια, ξετυλίγεται το διακοσμητικό μοτίβο της κλάρας, με γκρενά λεπτομέρειες τυλιγμένες σε πράσινο και μπλε.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κλάρα, μυτάκια
Ύψος
1.000
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες, βλάχοι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα
Ελλάδα | Θεσσαλία | Τρικάλων
Τρίκαλα
Υλικά
βαμβάκι
καναβάτσο
κορδέλα
πολύκλωνες μεταξωτές κλωστές
τρέσα
τσόχα
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα επίρραπτο, τερζήδικο
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα
Ελλάδα | Θεσσαλία | Τρικάλων
Τρίκαλα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
17/4/1970
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Πολίτου, Ξ. 1997, "Οι Καραγκούνηδες της Θεσσαλίας" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Ρωμαίου-Καρασταμάτη, Ε. 1980, Η ποδιά της Καραγκούνας, Αθήνα, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Τσαγγαλάς, Κ. 1982, Η γυναικεία καραγκούνικη ενδυμασία σε μια θεσσαλική κοινότητα. Κατασκευή και λειτουργία, Γιάννενα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα