αμάνικος επενδύτης 6322/5
Σεγκούνι, σαγιάκι, μπροστινή όψη
Σεγκούνι, σαγιάκι, μπροστινή όψη
Σεγκούνι, σαγιάκι, μπροστινή όψη
Σεγκούνι, σαγιάκι, μπροστινή όψη
Σεγκούνι, σαγιάκι, πίσω όψη
Σεγκούνι, σαγιάκι, πίσω όψη
Κεντητή ένωση και κάχα
Κεντητή ένωση και κάχα
Λαγκιόλι, κάτω άνοιγμα
Λαγκιόλι, κάτω άνοιγμα
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
6322/5
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σεγκούνι, σαγιάκι
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Λευκός, αμάνικος και μακρύς επενδύτης, ανοιχτός μπροστά, βασικό εξάρτημα της πωγωνίσιας φορεσιάς, που φοριέται πάνω από το πουκάμισο (ρουτί) και είναι κοντύτερος απ' αυτό. Φτιαγμένος από ντόπια μαλλιά, υφασμένος, νεροτριβιασμένος και στολισμένος με άσπρα γαϊτάνια είναι σεγκούνι, ενώ φτιαγμένος από "καλύτερο", αγοραστό ύφασμα, στολισμένο με μαύρα γαϊτάνια, και ίσως και αγοραστές, κόκκινες φούντες και κουμπιά είναι σαγιάκι. Το σαγιάκι φορούν οι νιόνυφες και όσες παντρεμένες γυναίκες δεν είναι μεγάλες σε ηλικία, ενώ σεγκούνι φοριέται από τις ανύπαντρες, τις ηλικιωμένες και τις χήρες ή τις πενθούσες, επειδή θεωρείται "σκέτο", καθώς το άσπρο γαϊτάνι δεν φαίνεται. Τόσο το σεγκούνι όσο και το σαγιάκι έχουν το ίδιο κόψιμο, και τα δύο στολίζονται μπροστά με επίρραπτη, αγοραστή τσόχα (ρούχο) σε σκούρα χρώματα. Ο συγκεκριμένος
επενδύτης συγχέει τη διάκριση που κάνουν οι ειδικοί, καθώς στολίζεται τόσο με άσπρα όσο και με μαύρα γαϊτάνια. Πρόκειται για καθημερινό σεγκούνι παντρεμένης; Η γνώση μας για την καθημερινή ενδυμασία είναι ελλιπής. Το σεγκούνι είναι φτιαγμένο από ένα πίσω φύλλο, τη "μάνα", με πλάτος 19-21εκ. που, κάτω από τη μασχάλη και ως τη μέση, συνδέεται με θηλιές από λευκό γαϊτάνι με τριγωνικό, πλαϊνό κομμάτι υφάσματος (εδώ από δύο κομμάτια). Κάτω απ' αυτή την κεντητή ένωση αρχίζει το λαγκιόλι, με άνοιγμα στο κέντρο σχεδόν της βάσης του ύψους 11εκ. Οι γωνίες του ανοίγματος στολίζονται με μαύρες βελονιές που σχηματίζουν "?". Στη μύτη του ανοίγματος μαύρο γαϊτάνι σχηματίζει τρεις θηλιές, ενώ από πάνω του το ύφασμα έχει "τσιμπηθεί" με μεγάλες μαύρες σταυροβελονιές για να πετάει προς τα έξω. Στον άξονα του πίσω ανοίγματος του χεριού και της κεντητής ένωσης, οι μύτες των λαγκιολιών έχουν "τσιμπηθεί" στο κέντρο τους και σε μήκος 13εκ., δημιουργώντας δυο δίπλες, τις κάχες, που στα σεγκούνια στολίζονται με άσπρο γαϊτάνι ενώ στα σαγιάκια με κόκκινες φούντες. Ο συγκεκριμένος επενδύτης δεν εφαρμόζει κανένα κανόνα. Το τριγωνικό κομμάτι υφάσματος κάτω από τη μασχάλη και, στην προέκτασή του, το λαγκιόλι, συνδέονται με στενό μπροστινό φύλλο, 10εκ. περίπου. Η ένωσή του με την πίσω "μάνα" γίνεται μέσω ενδιάμεσου, μικρού κομματιού. Τα δυο αυτά κομματάκια των ώμων συνδέονται πίσω με ημικυκλικό κομμάτι υφάσματος κάτω από τη λαιμόκοψη. Με τα μπροστινά φύλλα ενώνονται λοξά "μπροστάρια" με πλάτος 21εκ. στη βάση και 7εκ. στο λαιμό. Ο μικρός όρθιος γιακάς και το στήθος ως τη μέση στολίζονται με σκούρο μπλε ρούχο και πλαισιώνονται με μαύρο γαϊτάνι που συνεχίζει στο κατακόρυφο άνοιγμα και περιγράφει τη βάση του σεγκουνιού, σαγιακιού και τα ανοίγματα στα λαγκιόλια. Το άνοιγμα των χεριών, όπως και η κεντητή ένωση της πλάτης, έχουν γίνει με λευκό γαϊτάνι. Για να μη χαλάσει η φόρμα του επενδύτη, οι γυναίκες όχι μόνο δεν κάθονταν επάνω του αλλά συχνά εφάρμοζαν το στράκωμα: "δρόσιζαν" τα ρούχα, τα δίπλωναν και τα έβαζαν κάτω από το στρώμα για να διατηρούνται οι τσακίσεις.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.980
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Ήπειρος | Ιωαννίνων
Πωγώνι
Υλικά
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
μαλλί
τσόχα
Τεχνικές
επίρραπτη
κεντητή ένωση
υφαντό βιομηχανικό
υφαντό, νεροτριβή
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη (;)
Περίσταση χρήσης
καθημερινό (;)
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Ήπειρος | Ιωαννίνων
Πωγώνι
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Κουτλίδη Χρ.
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
20/5/1970
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άντζακα-Βέη, Ε. 1966, "Η τοπική ενδυμασία του Πωγωνίου", Εθνογραφικά 10: 19-90, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Βακάλης, Θ. χ.χ., Τα Άνω Ραβένια και τα Δυτικότερα Ζαγοροχώρια. Ιστορία, Πολιτισμός, Θεσμοί, Λαογραφία, Μίλητος.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα