φόρεμα 951/1,γ
Σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά, βαμμένο και γυαλωμένο
Σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά, βαμμένο και γυαλωμένο
Σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά, βαμμένο και γυαλωμένο
Σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά, βαμμένο και γυαλωμένο
Σαγιάς, πίσω όψη
Σαγιάς, πίσω όψη
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο μανίκι
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο μανίκι
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στην πλάτη
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στην πλάτη
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
951/1,γ
Όνομα αντικειμένου
φόρεμα
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαγιάς
Τυπολογία
χωρικό, φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Ναι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαγιάς, φόρεμα, κατακόρυφα ανοιχτό μπροστά, χαρακτηριστικό ένδυμα της φορεσιάς. Υφαίνεται από τις γυναίκες με λευκά βαμβακερά νήματα, βάφεται μπλε και κερώνεται από το μπογιατζή έτσι, ώστε να είναι γυαλιστερός και αδιάβροχος, καθώς δεν πλένεται. Τέλος, δίνεται στο ράφτη για την κοπή και το κέντημα. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο ίσιο φύλλο μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους. Υπάρχουν συνολικά έξι λοξά φύλλα, τα λαγκιόλια: τέσσερα στα πλευρά από τη μέση και κάτω, που δίνουν φάρδος στο ένδυμα, και δύο μπροστά, που αναγυρίζουν και σχηματίζουν τις ποδιές. Κάθετα στον κορμό είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 34εκ. και φάρδους 16εκ., που ενώνονται στη μασχάλη με τον κορμό μέσω πρόσθετου τριγωνικού τμήματος. Όλες οι ενώσεις γίνονται στο χέρι με βελονιά γαζί από πορτοκαλί
μεταξοκλωστή. Ο ποδόγυρος του σαγιά και το μπροστινό άνοιγμα από τη μέση και κάτω είναι φοδραρισμένα με λωρίδα από κόκκινο τσίτι διακοσμημένο με μπεζ γραμμικά κλαδιά. Το μπροστινό άνοιγμα, από τη μέση και πάνω, είναι γαρνιρισμένο με κεραμιδί μεταξωτό γαϊτάνι και διακοσμημένο με επίρραπτη στενή λωρίδα κόκκινης τσόχας, πλαισιωμένη από γαλάζιο γαϊτάνι. Γαλάζιο γαϊτάνι κοσμεί και τις ενώσεις του κορμού με τα πλαϊνά φύλλα και τα μανίκια από τους ώμους έως λίγο κάτω από τη μέση. Επιπλέον, στους ώμους υπάρχουν μικρά τμήματα τσόχας. Ο κεντητός διάκοσμος της πλάτης είναι πλούσιος. Με βελονιά αλυσίδα και μεταξοκλωστές σε χρώματα λευκό, κεραμιδί, βυσσινί, κίτρινο, γαλάζιο, πράσινο και σωμόν σχηματοποιούνται μοτίβα που επαναλαμβάνονται, παρακολουθώντας τις κατακόρυφες ενώσεις του κεντρικού φύλλου με τα πλαϊνά, κεντρικό "Χ" που δημιουργείται από επίρραπτη χρυσή τρέσα και οριζόντια κεντητή ταινία. Ανάλογα μοτίβα, οριζόντια διατεταγμένα υπάρχουν κατά πλάτος των πλαϊνών λαγκιολιών και μικρότερα κατά μήκος των μανικιών, στο ύψος των ώμων. Τέλος, τα μανίκια αναδιπλώνουν και σχηματίζουν μεγάλα μανικέτια, που είναι φοδραρισμένα με κόκκινο μάλλινο, γυαλωμένο ύφασμα, διακοσμημένο με γαζί και επίρραπτη χρυσή τρέσα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.150
Πλάτος
0.400
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, μπογιατζής, ράφτης
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Θεσσαλονίκης
Πυλαία (Καπουτζήδα)
Υλικά
βαμβάκι
γαϊτάνι μεταξωτό
μαλλί
μεταξοκλωστή
τρέσα χρυσή
τσίτι
τσόχα
Τεχνικές
βαφή
γυάλωμα
επίρραπτη
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, γαζί
υφαντό
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Θεσσαλονίκης
Πυλαία (Καπουτζήδα)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
1/2/1952
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Βουγιουκλή, Δ. 1938-1948, "Η φορεσιά της Καπουτζήδας", Λαογραφία ΙΒ΄: 337-349, Θεσσαλονίκη
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα