φουστάνι 5098/8
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, πίσω όψη
Φουστάν, πίσω όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά: γκαϊτάνι, βίτσα, μιλιγκόνα, τιέλι θρίτουρ και φουντάκια
Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά: γκαϊτάνι, βίτσα, μιλιγκόνα, τιέλι θρίτουρ και φουντάκια
Λεπτομέρεια διακσόμου στην καβαδούρα, άνοιγμα μασχάλης: γκαϊτάνι, βίτσα, τιέλι θρίτουρ
Λεπτομέρεια διακσόμου στην καβαδούρα, άνοιγμα μασχάλης: γκαϊτάνι, βίτσα, τιέλι θρίτουρ
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: γκαϊτάνι, μιλιγκόνα, φούρκεζα, κλίτσε καρούλε, μιλιγκόνα, φούρκεζα και πελιστέρε. Οι ζώνες αυτές χωρίζονται με βίτσα.
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: γκαϊτάνι, μιλιγκόνα, φούρκεζα, κλίτσε καρούλε, μιλιγκόνα, φούρκεζα και πελιστέρε. Οι ζώνες αυτές χωρίζονται με βίτσα.
Λεπτομέρεια διακόσμου, ντάλε, κλαδάκι, στη μπροστινή ραφή
Λεπτομέρεια διακόσμου, ντάλε, κλαδάκι, στη μπροστινή ραφή
Λεπτομέρεια διακόσμου, ντάλε, κλαδάκι, στην πίσω ραφή και επίρραπτο σειρήτι
Λεπτομέρεια διακόσμου, ντάλε, κλαδάκι, στην πίσω ραφή και επίρραπτο σειρήτι
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
5098/8
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
φουστάν
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Φουστάν, αμάνικο, βυσσινί, γυναικείο φουστάνι. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν "έπιαναν" χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Εσωτερικά, το άνοιγμα του αυχένα είναι ρελιασμένο με καφέ, βαμβακερό υφαντό. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα και τα διακοσμούν με γαϊτάνια μάλλινα. Η διαδικασία του κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι
η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση είναι από κάτω προς τα πάνω είναι η εξής: κόκκινο γκαϊτάνι, κίτρινα βίτσα (σειρά με αλυσίδα βελονιά που χωρίζουν τα διακοσμητικά μοτίβα), μαύρα βίτσα, λευκή φούρκεζα, λευκή μιλιγκόνα (διακόσμηση με πατητή βελονιά), καρούλε (χρωματιστοί ρόμβοι με λευκό σταυρό στη μέση) και κλίτσε (τα υπόλοιπα μοτίβα της ζώνης), μαύρα βίτσα, λευκή μιλιγκόνα, λευκή φούρκεζα. Στην πιο ψηλή σειρά, κεντητά σχηματοποιημένα μοτίβα, πελιστέρε, από λευκό βαμβάκι και χρωματιστά μάλλινα νήματα. Πάνω από την οριζόντια διακόσμηση του ποδόγυρου, οι ραφές διακοσμούνται με κέντημα: Οι μπροστινές έχουν μεγάλα κλαδιά με ανθάκια, ενώ οι υπόλοιπες από ένα ανθάκι. Τα φυτικά αυτά μοτίβα ονομάζονται ντάλε. Από τα ντάλε των πίσω ραφών ξεκινά πορτοκαλέρυθρο γκαϊτάνι και παράλληλα με αυτό, κίτρινο επίρραπτο σειρήτι, που φτάνουν ως την καβαδούρα. Η διακόσμηση στην τραϊλέ, τραχηλιά, γίνεται με πορτοκαλέρυθρο γκαϊτάνι, κίτρινα και πορτοκαλέρυθρα βίτσα, λευκή μιλιγκόνα, τιέλι θρίτουρ, γαϊτάνι κλειστό, και στη βάση του ανοίγματος τέσσερα χρωματιστά φουντάκια. Η καβαδούρα είναι επίσης διακοσμημένη με πορτοκαλέρυθρο γκαϊτάνι, κίτρινα και πορτοκαλέρυθρα βίτσα και τιέλι θρίτουρ.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
οριζόντιες ταινίες, κλίτσε καρούλε, φούρκεζα, μιλιγκόνα, τιέλι θρίτουρ
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρουδάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πελιστέρε
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντάλε
Ύψος
1.020
Πλάτος
0.360
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
σαγιάκι
σειρήτι
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα γραφτό, αλυσίδα
κέντημα γραφτό, θηλειά
κέντημα γραφτό, πατητή
υφαντό
υφαντό, δίμιτο
υφαντό, νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
19/12/1966
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 1989, "Η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά από το Μέγα Ζαλούφι", Εθνογραφικά 7: 67-95, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Παπαντωνίου, Ι. 1975, "Θρακιώτικες φορεσιές" Μακεδονική Ζωή 105: 26.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα