φουστάνι 5188/24
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, γιορτινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι
Φουστάν, πίσω όψη
Φουστάν, πίσω όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά: γκαϊτάνι, βίτσα και σχηματοποιημένα μοτίβα
Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά: γκαϊτάνι, βίτσα και σχηματοποιημένα μοτίβα
Λεπτομέρεια διακσόμου στην καβαδούρα, άνοιγμα μασχάλης
Λεπτομέρεια διακσόμου στην καβαδούρα, άνοιγμα μασχάλης
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: γκαϊτάνι, γιάνε, ζώνη με βαμβάκι σε ζιγκ ζιγκ, γιάνε και πελιστέρε. Οι ζώνες αυτές χωρίζονται με βίτσα.
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: γκαϊτάνι, γιάνε, ζώνη με βαμβάκι σε ζιγκ ζιγκ, γιάνε και πελιστέρε. Οι ζώνες αυτές χωρίζονται με βίτσα.
Λεπτομέρεια διακόσμου, σχηματοποιημένο μοτίβο στη μπροστινή ραφή
Λεπτομέρεια διακόσμου, σχηματοποιημένο μοτίβο στη μπροστινή ραφή
Λεπτομέρεια διακόσμου, ντάλε, κλαδάκι, στην πίσω ραφή
Λεπτομέρεια διακόσμου, ντάλε, κλαδάκι, στην πίσω ραφή
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
5188/24
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
φουστάν
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Φουστάν, αμάνικο, βυσσινί, γυναικείο φουστάνι. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν "έπιαναν" χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Βέβαια, στην καβαδούρα δεξιά και αριστερά, υπάρχει από ένα πρόσθετο τμήμα υφάσματος, από το ίδιο ύφασμα. Εσωτερικά, το άνοιγμα του αυχένα είναι ρελιασμένο με καφέ, βαμβακερό υφαντό. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα και τα διακοσμούν με γαϊτάνια μάλλινα.
Η διαδικασία του κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση είναι από κάτω προς τα πάνω είναι η εξής: κόκκινo γκαϊτάνι, αλατζά γιάνε (ταινία με λοξές χρωματιστές γραμμές). Ακολουθούν επάλληλες ταινίες διακοσμημένες με πολύχρωμα μάλλινα νήματα και λευκό βαμβάκι. Οι ζώνες διακόσμησης χωρίζονται με πολύχρωμα βίτσα, σειρές καμωμένες με βελονιά αλυσίδα από μάλλινα νήματα. Στην πιο ψηλή σειρά, κεντητά σχηματοποιημένα μοτίβα, πιθανόν πελιστέρε (επειδή δεν έχουν κεντητή γραμμή από πάνω). Πάνω από την οριζόντια διακόσμηση του ποδόγυρου, οι ραφές διακοσμούνται με κέντημα: οι δύο μπροστινές έχουν σχηματοποιημένα μοτίβα με λευκό βαμβάκι ολόγυρα και πολύχρωμα γκαϊτάνια εσωτερικά. Οι πλαϊνές ραφές, καθώς και οι πίσω από ένα ανθάκι, ντάλε, καμωμένο απο τρέσα χρυσή και μάλλινα νήματα, που όμως έχει φθαρεί αρκετά. Τέλος, γίνεται η διακόσμηση στην τραϊλέ, τραχηλιά, με κόκκινο γκαϊτάνια, γαλάζια, κόκκινα και πράσινα βίτσα και σχηματοποιημένα μοτίβα, και στην καβαδούρα με λευκό βαμβάκι και μαύρο μαλλί.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
οριζόντιες ταινίες, γιάνε, τεθλασμένες γραμμές
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πελιστέρε
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντάλε
Ύψος
0.980
Πλάτος
0.340
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
σαγιάκι
τρέσα χρυσή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα γραφτό, αλυσίδα
κέντημα γραφτό, θηλειά
υφαντό
υφαντό, δίμιτο
υφαντό, νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
9/3/1967
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 1989, "Η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά από το Μέγα Ζαλούφι", Εθνογραφικά 7: 67-95, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Παπαντωνίου, Ι. 1975, "Θρακιώτικες φορεσιές" Μακεδονική Ζωή 105: 26.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα