φουστάνι 950/2,γ
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της νέας γυναίκας από το Καβακλί
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της νέας γυναίκας από το Καβακλί
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της νέας γυναίκας από το Καβακλί
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της νέας γυναίκας από το Καβακλί
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον κόρφο
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον κόρφο
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον ποδόγυρο: τσιαπραζάκ(ι), μπέλκες και ουγιές
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον ποδόγυρο: τσιαπραζάκ(ι), μπέλκες και ουγιές
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
950/2,γ
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
τσούκνα
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Ναι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Τσούκνα, αμάνικο γυναικείο φουστάνι της νέας γυναίκας, μάλλινο, υφαντό στον αργαλειό από τις ίδιες τις γυναίκες με τεχνική 'πουλ'το. Αρχικά γίνεται το ράψιμο της τσούκνας, ύστερα η βαφή με μαύρο χρώμα από το μπογιατζή και μετά τη "ρίχνουν" στο ντουλάπι ή ντρίστα (νεροτριβή). Τέλος γίνεται, το σούφρωμα (πτύχωση) και η διακόσμηση. Η τσούκνα αποτελείται από ένα μονοκόμματο τμήμα υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, που λέγεται μάνα. Σε κάθε πλάι, δύο λοξά κομμάτια ύφασμα, τα βαγκιόλια, που σχηματίζουν τα μεγάλα ανοίγματα των χεριών και δίνουν φάρδος στο ένδυμα. Το κυκλικό άνοιγμα του λαιμού καταλήγει σε μικρό άνοιγμα στο στήθος, τύπου "V", τη λιμαριά. Κέντημα έχει η τσούκνα στον κόρφο και στον ποδόγυρο. Ο κόρφος είναι πλούσια κεντημένος με
σταυροβελονιά μονή. Από μεταξωτά νήματα σε χρώματα βυσσινί, πράσινο, μπλε, μαύρο και κίτρινο σχηματίζονται τρία ορθογώνια παραλληλόγραμμα, ένα κάτω από τη λιμαριά και δύο εκατέρωθεν αυτής, η σύνθεση των οποίων δίνει ένα μεγάλο, ολοκέντητο παραλληλόγραμμο. Στο κέντρο του κυριαρχεί ένας σταυρός. Από κάτω ακριβώς ένα πουλί (παπαγάλος;) και εκατέρωθεν αυτού από δυο αντικρυστά πουλιά. Τα τρία αυτά μοτίβα είναι περίκλειστα σε ρομβοειδή πλαίσια. Εκατέρωθεν της λιμαριάς, δύο σχεδόν ελειπτικά μοτίβα που μοιάζει να κρέμονται από αλυσίδα και μέσα το καθένα έχει δύο πουλιά αντίθετα. Το παραλληλόγραμμο ορίζεται δεξιά και αριστερά από δύο γαλάζιες κεντητές, κατακόρυφες σειρές. Επιπλέον, η λιμαριά είναι ρελιασμένη με μεταξωτά νήματα που σχηματίζουν λεπτή μπιμπίλα στα ίδια χρώματα. Η διακόσμηση του ποδόγυρου ξεκινώντας από κάτω: αρχικά το τσιαπραζάκ(ι), μια οριζόντια σειρά από λευκό βαμβακερό γαϊτάνι. Ύστερα μια φαρδιά ταινία που καλύπτεται με επίρραπτες μπέλκες, κομμάτια μεταξωτών υφασμάτων σε χρώματα κίτρινο, πράσινο, κόκκινο και γαλάζιο. Στο μέσον αυτής της ταινίας, επίρραπτες, μαύρες, μάλλινες, μεγάλες βούλες, σα φιόγκοι. Επίσης, δύο οριζόντιες κεντητές ευθείες γραμμές από μαύρη, μάλλινη κλωστή και επίρραπτη, τρέσα χρυσή, τοποθετημένη σε κατακόρυφες ευθείες συμπληρώνουν το διάκοσμο στις μπέλκες. Τέλος, οι ουγιές, μια ταινία από γαλάζια βαμβακερή (αποχρωματισμένη) και χρωματιστές μεταξωτές κλωστές που σχηματίζουν οριζόντιες ευθείες και παραλληλόγραμμα. Στο ύψος περίπου της μέσης, η τσούκνα φέρει οριζόντια αναδίπλωση για να μειωθεί το ύψος της.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
ζωομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πουλιά
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρός
Ύψος
1.160
Πλάτος
0.280
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, μπογιατζής
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Βόρεια Θράκη (Καβακλί)
Υλικά
βαμβακερή κλωστή
μαλλί
μετάξι
μεταξοκλωστή
τρέσα χρυσή
Τεχνικές
δαντέλα με βελόνα, μπιμπίλα
επίρραπτη
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά μονή
πτύχωση
υφαντό, απολυτό
υφαντό βιομηχανικό
υφαντό, νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Βόρεια Θράκη (Καβακλί)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
2/5/1952
Δημοσιεύσεις
Δημοσιεύσεις αντικειμένου
Ημερολόγιο ΛτΕ 2002: φωτ. 25
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Λαδά-Μινώτου, Μ. κ.ά. 1993, Ελληνικές φορεσιές, Αθήνα, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Πραντσίδη, Β. & Γ. 2000, "Οι παραδοσιακές φορεσιές από το Καβακλί της Ανατολικής Ρουμελίας (Βόρειας Θράκης)", Ενδυματολογικά 1: 146-162, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα