μανικωτό ζακέτο 2635/16
Φέρμελη, ανδρικό, μανικωτό ζακέτο από λευκό βαμβακερό ύφασμα
Φέρμελη, ανδρικό, μανικωτό ζακέτο από λευκό βαμβακερό ύφασμα
Φέρμελη, ανδρικό, μανικωτό ζακέτο από λευκό βαμβακερό ύφασμα
Φέρμελη, ανδρικό, μανικωτό ζακέτο από λευκό βαμβακερό ύφασμα
Φέρμελη, πίσω όψη
Φέρμελη, πίσω όψη
Λεπτομέρεια κεντητής ένωσης στα πλευρά
Λεπτομέρεια κεντητής ένωσης στα πλευρά
Λεπτομέρεια τερζήδικου κεντήματος στο μανίκι: επίμηκες λογχοειδές μοτίβο
Λεπτομέρεια τερζήδικου κεντήματος στο μανίκι: επίμηκες λογχοειδές μοτίβο
Λεπτομέρεια τερζήδικου κεντήματος στο μανίκι: επίμηκες λογχοειδές μοτίβο
Λεπτομέρεια τερζήδικου κεντήματος στο μανίκι: επίμηκες λογχοειδές μοτίβο
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, μπροστινή όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, μπροστινή όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, πίσω όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, πίσω όψη
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
2635/16
Όνομα αντικειμένου
μανικωτό ζακέτο
Άλλο / Τοπικό όνομα
φέρμελη
Τυπολογία
φορεσιά με φουστανέλα
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι.
Μέρος συνόλου
Ναι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Φέρμελη ή μεϊντάνι, ανδρικό, μανικωτό, λευκό, βαμβακερό ζακέτο, εξάρτημα της φορεσιάς του φουστανελά που φορέθηκε αρχικά από τους αρματολούς, τους κλέφτες και του αγωνιστές του 1821, γύρω στα μέσα του 19ου αιώνα, καθιερώθηκε από τον Όθωνα ως αυλική ενδυμασία και στη συνέχεια εξαπλώθηκε ως επίσημη (γιορτινή) ενδυμασία όλων των αγροτικών και ποιμενικών πληθυσμών της χώρας. Η φέρμελη φοριέται μετά το γιλέκι (αμάνικο ζακέτο) και πριν το φερμεδογέδεκο ή φερμελωτό γιλέκι (αμάνικο ζακέτο με μεγάλα κουμπιά). Αποτελείται από ένα φύλλο υφάσματος μπρος και πίσω, με ραφή στους ώμους και σχήμα τραπεζίου στην πλάτη. Στα πλευρά, από δύο τραπεζιόσχημα τμήματα, που δίνουν φάρδος στο ένδυμα. Φέρει κυκλική λαιμόκοψη και βαθύ τριγωνικό άνοιγμα μπροστά, τύπου V. Στις ωμοπλάτες, κάθετα στον κορμό, είναι ραμμένα
τα μανίκια, μήκους 77εκ. και φάρδους 16εκ, χωρίς ραφή στην εσωτερική πλευρά του ώμου, στη μασχάλη και κατά μήκος του βραχίονα εσωτερικά, εκτός από ένα πολύ μικρό τμήμα λίγο πριν την απόληξη. Το τελείωμα των μανικιών είναι κλιμακωτό και η απόληξή τους οξεία. Τα μανίκια της φέρμελης φοριούνταν προαιρετικά και γι' αυτό κουμπώνουν με 9 πλεχτά, λευκά κουμπιά. Η φέρμελη είναι φοδραρισμένη με λευκό βαμβακερό ύφασμα (σεντονόπανο) και διακοσμημένη με επίρραπτο κέντημα καμωμένο σύμφωνα με την τερζήδικη τεχνική. Ολόγυρα είναι γαρνιρισμένη με έξι σειρές λευκό βαμβακερό γαϊτάνι. Μάλιστα, η εξωτερική σειρά γαϊτανιού αναδιπλώνεται και σχηματίζει ζιγκ - ζαγκ σε επίκαιρα σημεία όπως είναι οι μπροστινές γωνίες και ο γύρος των μανικιών. Ακολουθούν δύο σειρές γαϊτάνι που σε ανάλογα σημεία συστρέφονται και σχηματίζουν θηλιές. Σε κάθε μπροστινή γωνία από ένα σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο με σιγμοειδείς απολήξεις με θηλιές. Ίδιο μοτίβο διακοσμεί την οξεία απόληξη κάθε μανικιού. Οι ενώσεις των τραπεζιόσχημων φύλλων στα πλευρά, από τη μασχάλη και κάτω, γίνονται με γαϊτάνια που σχηματίζουν πυκνό ζιγκ - ζαγκ (κεντητή ένωση). Την εξωτερική πλευρά του βραχίονα διακοσμεί επίμηκες, λογχοειδές μοτίβο από πολλές σειρές επάλληλα γαϊτάνια με θηλιές στην εξωτερική πλευρά και το κέντρο. Χαμηλά στο μανίκι, έντεκα θηλιές από γαϊτάνι, τοποθετημένες σε διαγώνια διάταξη έτσι, ώστε να σχηματίζουν την υποτείνουσα ορθογωνίου τριγώνου με το κατακόρυφο άνοιγμα του μανικιού. Σε αυτές εφαρμόζουν τα ισάριθμα πλεχτά κουμπιά που βρίσκονται συμπληρωματικά επιρραμμένα στην άλλη πλευρά του μανικιού.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.360
Πλάτος
0.270
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος
-
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα
-
Υλικά
βαμβάκι
γαϊτάνι βαμβακερό
κουμπί πλεχτό
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, τερζήδικο
κεντητή ένωση
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
άντρας
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος
-
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα
-
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Στάθη
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
6/3/1961
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Λαδά-Μινώτου, Μ. κ.ά. 1993, Ελληνικές φορεσιές, Αθήνα, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.
Παπαντωνίου, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Εθνογραφικά 1: 5-92, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 2000, Η ελληνική ενδυμασία από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ού αιώνα, Αθήνα, Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος - Καπόν.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα