μανικωτό ζακέτο 3322/19
Μανικωτό ζακέτο από κόκκινο βελούδο, διακοσμημένο με τερζήδικο χρυσοκέντημα και επίρραπτα στοιχεία
Μανικωτό ζακέτο από κόκκινο βελούδο, διακοσμημένο με τερζήδικο χρυσοκέντημα και επίρραπτα στοιχεία
Μανικωτό ζακέτο από κόκκινο βελούδο, διακοσμημένο με τερζήδικο χρυσοκέντημα και επίρραπτα στοιχεία
Μανικωτό ζακέτο από κόκκινο βελούδο, διακοσμημένο με τερζήδικο χρυσοκέντημα και επίρραπτα στοιχεία
Μανικωτό ζακέτο, πίσω όψη
Μανικωτό ζακέτο, πίσω όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, μπροστινή όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, μπροστινή όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, πίσω όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στο μανίκι, πίσω όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου, φοδράρισμα μανικιού με ατλάζι
Λεπτομέρεια διακόσμου, φοδράρισμα μανικιού με ατλάζι
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
3322/19
Όνομα αντικειμένου
μανικωτό ζακέτο
Άλλο / Τοπικό όνομα
φέρμελη
Τυπολογία
φορεσιά με φουστανέλα
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Φέρμελη ή μεϊντάνι, ανδρικό, μανικωτό, κόκκινο βελούδινο ζακέτο, εξάρτημα της φορεσιάς του φουστανελά που φορέθηκε αρχικά από τους αρματολούς, τους κλέφτες και του αγωνιστές του 1821, γύρω στα μέσα του 19ου αιώνα, καθιερώθηκε από τον Όθωνα ως αυλική ενδυμασία και στη συνέχεια εξαπλώθηκε ως επίσημη (γιορτινή) ενδυμασία όλων των αγροτικών και ποιμενικών πληθυσμών της χώρας. Η φέρμελη φοριέται μετά το γιλέκι (αμάνικο ζακέτο) και πριν το φερμεδογέδεκο ή φερμελωτό γιλέκι (αμάνικο ζακέτο με μεγάλα κουμπιά). Καθώς φέρει πλούσια διακόσμηση, η κοπή του είναι δυσδιάκριτη. Φέρει κυκλική λαιμόκοψη, γιακαδάκι και κατακόρυφο άνοιγμα μπροστά. Στις ωμοπλάτες, κάθετα στον κορμό, είναι ραμμένα τα ελλειπτικά μανίκια, μήκους 85εκ. και φάρδους 16εκ, χωρίς ραφή στην εσωτερική πλευρά του ώμου, στη μασχάλη και κατά μήκος του
βραχίονα εσωτερικά, εκτός από περιορισμένη περιοχή λίγο πιο κάτω από τον αγκώνα. Το καπάκι των μανικιών έχει οξεία απόληξη και καμπυλόσχημες πλευρές. Στο τελείωμα κάθε μανικιού έχει αφαιρεθεί κομμάτι με ορθή γωνία και καμπύλη πλευρά. Από τον αγκώνα και κάτω στην πλευρά με το καμπυλόσχημο κόψιμο σώζονται εννέα επίρραπτα, πλεχτά, χρυσά κουμπιά. Το ζακέτο είναι φοδραρισμένο με βαμβακερά υφάσματα εκτός από τα μανίκια, όπου είναι φοδραρισμένο με μπεζ ατλάζι διακοσμημένο με ενυφασμένα γεωμετρικά μοτίβα. Φέρει πλούσιο επίρραπτο χρυσοκέντημα από κορδόνια και γαϊτάνια, καμωμένο σύμφωνα με την τερζήδικη τεχνική. Ολόγυρα είναι γαρνιρισμένο με δύο σειρές γαϊτάνι αργυρό. Παράλληλα, το ζακέτο περιτρέχει επίρραπτο στενό αργυρό γαλόνι, διακοσμημένο με ενυφασμένη τεθλασμένη γραμμή, πλαισιωμένη από δύο ευθείες. Ακολουθούν μπορντούρες από σχηματοποιημένα φυτικά και καρδιόσχημα μοτίβα. Σε κάθε πλευρά του στήθους, έξι οριζόντια επίρραπτα τμήματα αργυρού πλέγματος με τρία επίρραπτα κουμπιά από μεταλλικά σύρματα πλεγμένα μεταξύ τους σε κάθε τμήμα. Κάθε κουμπί είναι διακοσμημένο με κοραλένια χάντρα στο κέντρο. Τα τμήματα πλέγματος απολήξουν εξωτερικά σε πλεχτό κουμπί με κρόσσια ενώ εσωτερικά σχηματίζουν θηλιές στην αριστερή πλευρά του μπροστινού ανοίγματος και μεγάλα πλεχτά κουμπιά στη δεξιά. Πιθανότατα αυτά τα επίρραπτα, φανταχτερά και ιδιαίτερα θεατρικά στοιχεία αποτελούν μεταγενέστερες προσθήκες. Το βελούδο που απομένει στα μπροστινά φύλλα διακοσμείται με σχηματοποιημένα φυτικά μοτίβα από χρυσό κορδόνι. Στην πλάτη, πάνω στην φαρδιά ταινία από μπορντούρες βασίζεται τριγωνικό σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο από το οποίο φύονται δύο μεγάλα φύλλα και η κυκλική κορυφή. Τα μανίκια είναι ολόγυρα γαρνιρισμένα με στενή μπορντούρα από διαδοχικά λαχούρια με σπείρες στο εσωτερικό. Στην πλευρά του μανικιού με την ορθή γωνία, το γαλόνι σχηματίζει ορθογώνιο τρίγωνο με καμπυλόσχημη υποτείνουσα, συμπληρωματικό προς το κομμάτι που έχει αφαιρεθεί από την άλλη πλευρά του φύλλου. Την υποτείνουσα αυτή ακολουθούν θηλιές από κορδόνι. Το καπάκι των μανικιών είναι διακοσμημένο με σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο η γραμμική απόληξη του οποίου είναι κοινή με αυτήν του τριγωνικά μορφοποιημένου αντίστοιχου μοτίβου που ξεκινά από το κέντρο των ώμων. Από την άνω μπροστινή γωνία της μπορντούρας φύεται μοτίβο με μικρή βάση, που γεννά μεγάλη φυλλόσχημη σύνθεση επιμέρους σχηματοποιημένων φυτικών μοτίβων. Τέλος, την εξωτερική πλευρά του βραχίονα κοσμεί επίμηκες, λογχοειδές μοτίβο κυρίως από γεωμετρικά μοτίβα αλλά και με σχηματοποιημένα φυτικά μοτίβα στην κορυφή.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.420
Πλάτος
0.320
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
χρυσοραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος (;)
-
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα
-
Υλικά
ατλάζι
βαμβάκι
βελούδο
γαλόνι ασημένιο
γαϊτάνι ασημένιο
κορδόνι χρυσό
κουμπί ασημένιο
κουμπί χρυσό
πλέγμα μεταλλικό
σύρμα
χάντρες κοραλένιες
Τεχνικές
ενυφασμένη
επίρραπτη
υφαντό βιομηχανικό
χρυσοκέντημα, τερζήδικο
Χρήση
Χρήστης
άντρας
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος (;)
-
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα
-
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Βερναρδάκη Δαν.
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
27/3/1963

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα