μανικωτός επενδύτης 6799/7
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής, πίσω όψη 
Σαγκία Επισκοπής, πίσω όψη 
Κέντημα τραχηλιάς
Κέντημα τραχηλιάς
Μανικέτι σαγκίας
Μανικέτι σαγκίας
Δεξιά πλαϊνή λόξα, τσέπη και άνοιγμα 
Δεξιά πλαϊνή λόξα, τσέπη και άνοιγμα 
Κέντημα γύρω από το πλαϊνό άνοιγμα
Κέντημα γύρω από το πλαϊνό άνοιγμα
Εσωτερικός διάκοσμος σαγκίας
Εσωτερικός διάκοσμος σαγκίας
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
6799/7
Όνομα αντικειμένου
μανικωτός επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαγκία
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαγκία, ο καλοκαιρινός σαγιάς, που φοριέται πάνω από το καβάδι, και είναι ραμμένος στο ίδιο σχέδιο με τον χειμωνιάτικο, το σαΐκ. Την σαγκία έφτιαχναν με το ίδιο ύφασμα που έκαναν και το καβάδι, αλλά εδώ, πριν το δώσουν στον ράφτη, το έστελναν στη Βέροια ή τα Γιαννιτσά για να το βάψουν σκούρο μπλε. Αυτό ήταν το χρώμα της καθημερινής αλλά και της γιορτινής σαγκίας, ενώ η νυφιάτικη ήταν λευκή. Η σαγκία είναι φτιαγμένη από ένα μονοκόμματο φύλλο, τη "μάνα", πλάτους 33,5εκ., που έχει διπλωθεί στα δύο κατά μήκος, για να κοπεί η λαιμόκοψη και το μπροστινό, κατακόρυφο άνοιγμα. Στο άνοιγμα της λαιμόκοψης έχει συρραφεί στενή λωρίδα υφάσματος. Στα μπροστινά φύλλα έχει προστεθεί από μια τριγωνική λόξα, που προσθέτει στο τελείωμα
φάρδος 24εκ. και 26εκ., δίνοντας αέρα στις φτερούγες του σαγιά. Στις μπροστινές μύτες, υπάρχει κλωστή στερέωσης κουμπιού δεξιά και θηλιά αριστερά που δένουν πίσω τις ανοιχτές φτερούγες μεταξύ τους. Τα ίσια, μονόφυλλα και μακριά μανίκια είναι ραμμένα κάθετα προς τον κορμό και ενώνονται κάτω από τη μασχάλη με κομμάτι υφάσματος που στενεύει καθώς κατεβαίνει τριγωνικά προς τη μέση. Εκεί, η πεπλατυσμένη μύτη του ενώνεται με την αντίστοιχη πλαϊνής λόξας με κεντρικό, κατακόρυφο άνοιγμα 22εκ. για ν' ανασκουμπώνονται ευκολότερα οι φτερούγες. Στην δεξιά πλαϊνή λόξα έχει γίνει το άνοιγμα της τσέπης (11,5εκ.). Τα μανίκια έχουν μικρό, καμπύλο άνοιγμα 3,5εκ., ώστε τα μανικέτια τους να γυρίζουν προς τα έξω και να φαίνονται. Τα στενά μανικέτια έχουν επενδυθεί με φαιόγκριζο ριγωτό πανί, στερεωμένο με λευκό γαζί ορατό στην μπροστινή όψη. Το μέσον του διατρέχει πορτοκαλί κλωστή σε ψαροκόκαλο. Μπλε, βαμβακερό κορδόνι ρελιάζει τα άνοιγμα στα μανίκια, στις πλαϊνές λόξες, τη λαιμόκοψη και το μπροστινό άνοιγμα ως κάτω από την τραχηλιά αλλά και το άνοιγμα της τσέπης. Ο γύρος των μανικιών και τα πλαϊνά ανοίγματα στολίζονται με μπλε βαμβακερά φουντάκια. Το απλούστατο γραμμικό, κέντημα της τραχηλιάς περιβάλλει το άνοιγμα με λευκό ψαροκόκαλο και τρεις σειρές μεγάλα, αραιά γαζιά, γαλαζοπράσινο, φούξια και λευκό. Διπλό γαζί, λευκό και κίτρινο ή πορτοκαλί, παρακολουθεί τον ποδόγυρο από τη μια πλαϊνή ραφή ως την άλλη, αλλά στις γωνίες υποχωρεί μπροστά σε στενή, πολύχρωμη ταινία από άσπρες και πορτοκαλί αλυσίδες, φούξια γαζιά και ψαροκόκαλο. Τα λευκά γαζιά στην άλλη πλευρά του πλαϊνού ανοίγματος και στον μπροστινό ποδόγυρο υποδηλώνουν τον παλαιότερο εσωτερικό διάκοσμο που τώρα έχει επικαλυφθεί από επίρραπτο κόκκινο βαμβακερό πανί, μπουχασί, που στολίζει τις φτερούγες της σαγκίας. Το μπουχασί φτιάχνει ψηλή κατακόρυφη ταινία που στρίβει, φαρδαίνοντας, για να παρακολουθήσει τον ποδόγυρο. Η ταινία όμως επεκτείνεται λοξά προς τα πάνω και το πανί, σχηματίζοντας έξι μύτες και φθάνοντας ως τη μύτη του πλαϊνού ανοίγματος, σκεπάζει όλη τη γωνία που αυτό διαγράφει. Τρίχρωμο, στριφτό κορδόνι, λαδοπράσινο, χρυσοκίτρινο και φούξια, περιγράφει τις έξι μύτες και σχηματίζει θηλίτσα στις γωνίες αλλά και στην κορυφή καθεμιάς. Από τις ίδιες κλωστές, μικρά βαμβακερά φουντάκια στολίζουν την κατακόρυφη και την οριζόντια λωρίδα του επίρραπτου πανιού. Λευκό γαζί τονίζει το εξωτερικό περίγραμμα της επένδυσης και λευκό ψαροκόκαλο επισημαίνει την οριζόντια ταινία του τελειώματος, την κατακόρυφη ταινία του πλαϊνού ανοίγματος αλλά και τη διαγώνιο της ορθής γωνίας που αυτό σχηματίζει. Οι μύτες τονίζονται με λευκές αλυσίδες, πέρα από το τρίχρωμο κορδόνι, και αυτά τους τα περιγράμματα είναι ορατά στην εξωτερική όψη της σαγκίας.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.000
Πλάτος
0.780
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, ραφτάδες, κεντητάδες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
φλος κλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, γαζί
κέντημα, ψαροκόκαλο
υφαντό
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Παπαντωνίου Ιωάννα
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
19/5/1971
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα