μανικωτός επενδύτης 7031/15
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής, πίσω όψη 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής, πίσω όψη 
Μπροστινό κέντημα σαγιά
Μπροστινό κέντημα σαγιά
Μανικέτι σαγιά
Μανικέτι σαγιά
Διάκοσμος δεξιάς πλευράς 
Διάκοσμος δεξιάς πλευράς 
Διάκοσμος αριστερής πλευράς 
Διάκοσμος αριστερής πλευράς 
Τμήμα κεντήματος γύρου 
Τμήμα κεντήματος γύρου 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
7031/15
Όνομα αντικειμένου
μανικωτός επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαΐκ
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαΐκ, ο χειμωνιάτικος σαγιάς που φοριέται πάνω από το καβάδι και είναι ραμμένος στο ίδιο σχέδιο με τη σαγκία. Από νεροτριβιασμένο υφαντό, φοριέται άσπρος από τις νέες γυναίκες και μαύρος από τις ηλικιωμένες. Είναι φτιαγμένος από ένα μονοκόμματο φύλλο, τη "μάνα", πλάτους 28εκ., που έχει διπλωθεί στα δύο κατά μήκος, για να κοπεί η λαιμόκοψη και το μπροστινό, κατακόρυφο άνοιγμα. Στο άνοιγμα της λαιμόκοψης έχει συρραφεί στενή λωρίδα υφάσματος. Στα μπροστινά φύλλα έχει προστεθεί από μια τριγωνική λόξα, που προσθέτει στο τελείωμα φάρδος 18,5εκ.-20εκ., δίνοντας αέρα στις φτερούγες του σαγιά. Τόσο στα μπροστινά φύλλα όσο και στην πίσω "μάνα" έχει συρραφεί από ένα λοξό κομμάτι υφάσματος κάτω από τη μασχάλη (όπου το πλάτος είναι 8-11,5εκ.), το οποίο καταλήγει σχεδόν τριγωνικά
στη μέση. Κάτω από τη μέση, τα δύο κομμάτια της κάθε πλευράς ενώνονται με μία πλαϊνή, χαμηλή λόξα με κεντρικό, κατακόρυφο άνοιγμα 19-20εκ., για να ανασκουμπώνονται ευκολότερα οι φτερούγες. Οι λόξες έχουν συρραμμένο στο τελείωμά τους προς την πλευρά της "μάνας" από ένα τριγωνικό κομμάτι υφάσματος. Στο μέσον της δεξιάς πλαϊνής λόξας έχει γίνει το άνοιγμα της τσέπης (12εκ.). Τα ίσια, δίφυλλα και κοντά μανίκια είναι ραμμένα κάθετα στον κορμό και η επάνω ραφή τους καταλήγει σε άνοιγμα, ώστε τα μανικέτια τους να γυρίζουν προς τα έξω και να φαίνονται. Μάλλινο, κόκκινο κορδόνι στολίζει το μπροστινό άνοιγμα από τη μέση και κάτω, τα ανοίγματα στα μανίκια, στις πλαϊνές λόξες και στην τσέπη, ενώ τονίζει και τις δυο πλαϊνές ραφές, ξεστρατίζοντας λίγο ψηλότερα από το ύψος της τσέπης δεξιά κι αριστερά, και σχηματίζοντας μικρές, πλαϊνές απολήξεις. Στο τελείωμα τους αρχίζουν μικρά κόκκινα κατακόρυφα φουντάκια. Στην αριστερή πλευρά, την τσέπη αντικαθιστά και τρίτη σειρά φουντάκια, ενώ το ύφασμα είναι "τσιμπημένο" ώστε αυτά να προεξέχουν. Ανάλογα φουντάκια, στερεωμένα στο ύφασμα με μαύρο γαζί, στολίζουν το άνοιγμα στα μανίκια και στις πλαϊνές λόξες. Τα μανικέτια καλύπτονται με επίρραπτο κόκκινο βαμβακερό πανί, (μπουχασί), κεντημένο με λευκά γαζιά και ζιγκ-ζαγκ που περιβάλλουν κεντρικό ζιγκ-ζαγκ από μπλε, μεταξωτό κορδόνι. Την ένωσή του με το μαύρο σαγιάκι φωτίζουν πολύχρωμα βαμβακερά φουντάκια, κίτρινα, πράσινα, κόκκινα και μπλε. Στο πίσω μέρος του σαΐκ, από το ένα πλαϊνό άνοιγμα ως το άλλο, βυσσινί κλωστές με αλυσίδα ή γαζί περιγράφουν λεπτές λωρίδες στολισμένες πότε με λευκό ψαροκόκαλο, που μεταμορφώνεται σε αλυσίδα στις γωνίες, και πότε με χρυσοκίτρινο ζιγκ-ζαγκ. Διπλό, χρυσό κορδονέτο ολοκληρώνει τον διάκοσμο. Η διακοσμητική έμφαση όμως έχει δοθεί στην τραχηλιά. Η λαιμόκοψη και το μπροστινό άνοιγμα ως τη μέση, ρελιάζονται με βυσσινί, μάλλινο γαϊτάνι που συνοδεύει με θηλιές το μεγαλύτερο μέρος του κεντήματος. Πίσω από το γαϊτάνι, βυσσινί μεταξωτή κλωστή με χορευτικό ζιγκ-ζαγκ δημιουργεί ταινία (μήκους 28εκ.) που στρίβει προς τα μέσα και ελλίσσεται σχηματίζοντας κοχλία. Στο πλάτος που αυτός ορίζει υψώνεται φαρδιά κεντητή ταινία με συμμετρικό, καμπύλο τελείωμα κάτω από το λαιμό. Στις στενότερες, εσωτερικές λωρίδες της τρέχουν ζιγκ-ζαγκ, ζιγκ-ζαγκ με θηλιά ή μικρά γαζιά από χρυσοκίτρινα, βυσσινί νήματα και χρυσά κορδονέτα. Το εσωτερικό της περίγραμμα σχηματίζουν δαντελωτές, χρυσές θηλίτσες.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.990
Πλάτος
0.660
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, ραφτάδες, κεντητάδες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
κορδονέτο χρυσό 
μάλλινη κλωστή
μαλλί
μεταξοκλωστή
Τεχνικές
βαφή
επίρραπτη
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, γαζί
κέντημα, ψαροκόκαλο
υφαντό βιομηχανικό
υφαντό, νεροτριβή
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Παπαντωνίου Ιωάννα
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
8/6/1971
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα