μανικωτός επενδύτης 7421/2
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής, πίσω όψη 
Χειμωνιάτικος σαγιάς Επισκοπής, πίσω όψη 
Μπροστινό κέντημα σαγιά
Μπροστινό κέντημα σαγιά
Μανικέτι σαγιά
Μανικέτι σαγιά
Διάκοσμος δεξιάς πλευράς 
Διάκοσμος δεξιάς πλευράς 
Διάκοσμος αριστερής πλευράς 
Διάκοσμος αριστερής πλευράς 
Τμήμα κεντήματος γύρου
Τμήμα κεντήματος γύρου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
7421/2
Όνομα αντικειμένου
μανικωτός επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαΐκ
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαΐκ, ο χειμωνιάτικος σαγιάς που φοριέται πάνω από το καβάδι και είναι ραμμένος στο ίδιο σχέδιο με τη σαγκία. Από νεροτριβιασμένο υφαντό, φοριέται άσπρος από τις νέες γυναίκες και μαύρος από τις ηλικιωμένες. Είναι φτιαγμένος από ένα μονοκόμματο φύλλο, τη "μάνα", πλάτους 30εκ., που έχει διπλωθεί στα δύο κατά μήκος, για να κοπεί η λαιμόκοψη και το μπροστινό, κατακόρυφο άνοιγμα. Στο άνοιγμα της λαιμόκοψης έχει συρραφεί στενή λωρίδα υφάσματος. Στα μπροστινά φύλλα έχει προστεθεί από μια τριγωνική λόξα, που προσθέτει στο τελείωμα φάρδος 19εκ. σε κάθε πλευρά, δίνοντας αέρα στις φτερούγες του σαγιά. Τόσο στα μπροστινά φύλλα, όσο και στην πίσω "μάνα" έχει συρραφεί από ένα λοξό κομμάτι υφάσματος κάτω από τη μασχάλη (όπου το πλάτος είναι 9-12εκ.), το οποίο
καταλήγει σχεδόν τριγωνικά στη μέση. Κάτω από τη μέση, τα δύο κομμάτια της κάθε πλευράς ενώνονται με μία πλαϊνή, χαμηλή λόξα με κεντρικό, κατακόρυφο άνοιγμα 19-20εκ., για να ανασκουμπώνονται ευκολότερα οι φτερούγες. Οι λόξες έχουν συρραμμένο στο τελείωμά τους από ένα τριγωνικό κομμάτι υφάσματος προς την πλευρά της "μάνας". Στο μέσον της δεξιάς πλαϊνής λόξας έχει γίνει το άνοιγμα της τσέπης (12εκ.). Τα ίσια, δίφυλλα και κοντά μανίκια είναι ραμμένα κάθετα στον κορμό και τις δύο ραφές τους χωρίζει στενή λωρίδα υφάσματος. Στην εσωτερική τους άκρη έχουν μικρό, κατακόρυφο άνοιγμα (7εκ.), ώστε τα μανικέτια τους να γυρίζουν προς τα έξω και να φαίνονται. Μάλλινο, κόκκινο κορδόνι στολίζει το μπροστινό άνοιγμα από τη μέση και κάτω, τα ανοίγματα στα μανίκια, στις πλαϊνές λόξες και στην τσέπη, ενώ τονίζει και τις δυο πλαϊνές ραφές, ξεστρατίζοντας λίγο ψηλότερα από το ύψος της τσέπης δεξιά κι αριστερά, και σχηματίζοντας μικρές, πλαϊνές απολήξεις. Στο τελείωμά τους αρχίζουν μικρά και κόκκινα όρθια φουντάκια. Στην αριστερή πλευρά, την τσέπη αντικαθιστά και τρίτη σειρά φουντάκια, ενώ το ύφασμα είναι "τσιμπημένο" ώστε αυτά να προεξέχουν. Ανάλογα φουντάκια, στερεωμένα στο ύφασμα με μαύρο γαζί, στολίζουν το άνοιγμα στα μανίκια και στις πλαϊνές λόξες. Τα μανικέτια καλύπτονται με επίρραπτο κόκκινο βαμβακερό πανί, (μπουχασί), κεντημένο με λευκά γαζιά και ζιγκ-ζαγκ. Την ένωσή του με το μαύρο σαγιάκι φωτίζουν πολύχρωμα, βαμβακερά φουντάκια, μωβ, κίτρινα, πράσινα και βυσσινί. Στο πίσω μέρος του σαΐκ, από το ένα πλαϊνό άνοιγμα ως το άλλο, βιολετί και κίτρινες κλωστές περιγράφουν με γαζιά λεπτές λωρίδες, κεντημένες με μονό ή διπλό, καμπύλο ζιγκ-ζαγκ και με βιολετί πινελιές. Η διακοσμητική έμφαση όμως έχει δοθεί στην τραχηλιά. Βυσσινί και λευκό γαζί στολίζουν το γιακαδάκι που περιβάλλεται από βυσσινί και χρυσό κορδόνι. Βυσσινί γαϊτάνι ρελιάζει το μπροστινό άνοιγμα ως τη μέση και σχηματίζει στο μεγαλύτερο μέρος του θηλιές. Πλάι του, στενή λωρίδα υφάσματος στο ίδιο χρώμα, στερεωμένη με πολλές σειρές γαζιά, στρίβει προς τα μέσα σχηματίζοντας φαρδύ έλικα. Στο πλάτος που αυτός ορίζει, υψώνεται φαρδιά, κεντητή ταινία με συμμετρικό, καμπύλο τελείωμα κάτω από το γιακά. Ανάμεσα από χρυσά κορδόνια κυρίως, αλλά και από βιολετί και κίτρινες κλωστές προβάλλει η κεντρική κεντητή λωρίδα με χρυσό, κυματιστό ζιγκ-ζαγκ και θηλιές στις καμπύλες του που χρωματίζεται με ροζ και θαλασσιές κλωστές. Το εσωτερικό περίγραμμα του κεντήματος σχηματίζουν τρέχουσες σπείρες με θηλίτσες.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.940
Πλάτος
0.730
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, ραφτάδες, κεντητάδες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μαλλομέταξο
κορδονέτο χρυσό 
κορδόνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
μαλλί
μεταξοκλωστή
Τεχνικές
βαφή
επίρραπτη
κέντημα, ανεβατή
κέντημα, γαζί
υφαντό βιομηχανικό
υφαντό, νεροτριβή
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
23/2/1972
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα