ποδιά
2616/14
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα, κεντημένη με χρυσό και άσπρο γαϊτάνι και χρωματιστές ουτρές
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα, κεντημένη με χρυσό και άσπρο γαϊτάνι και χρωματιστές ουτρές
Αμπόλι, είδος ζώνης από καφέ βελούδο με σταμπωτή διακόσμηση
Λεπτομέρεια διακόσμησης λαγκιολιού με κλειδωνές, σταυρωτό και κυνηγό με θηλίτσα
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
2616/14
Όνομα αντικειμένου
ποδιά
Άλλο / Τοπικό όνομα
ρουχίσια ή ρουχένια
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
1940-1950
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα, κεντημένη με άσπρα (ασημένια) και χρυσά γαϊτάνια και πολύχρωμες μεταξωτές ουτρές. Πρόκειται για ποδιά καλοδουλεμένη, ο τύπος της οποίας ξεκίνησε από την Καρδίτσα και επεκτάθηκε σε όλα τα καραγκουνοχώρια, ιδίως τα βόρεια. Το σχήμα της είναι τραπεζιοειδές και αποτελείται από τρία βασικά κομμάτια, δύο οριζόντια, το αμπόλι και την πόστα και ένα κατακόρυφο, την κυρίως ποδία. Το αμπόλι είναι είδος ζώνης σε σχήμα πεπλατυσμένου τραπέζιου που φαίνεται σα να είναι τοποθετημένο ανάποδα, έχοντας δηλαδή τη μεγαλύτερη του βάση προς τα πάνω. Είναι καμωμένο από καφέ βελούδο με σταμπωτό διάκοσμο και ολόγυρα γαρνιρισμένο με άσπρο γαϊτάνι. Η κυρίως ποδιά έχει δύο κατακόρυφες ραφές που τονίζονται με κίτρινα γαζιά. Αυτές οι ραφές τη χωρίζουν σε τρία μέρη,
στη "μάνα" και σε δύο όμοια πλαϊνά φύλλα, τις λόξες ή τα λαγκιόλια. Η κεντητή ταινία που πλαισιώνει τις τέσσερις πλευρές της κυρίως ποδιάς είναι ομοιόμορφη, καμωμένη με άσπρα και χρυσά γαϊτάνια και μεταξωτές ουτρές, σε πορτοκαλί, μπλε και πράσινο χρώμα. Η διακόσμηση γίνεται με το σταυρωτό (δύο συμπλεκόμενα ζιγκ-ζαγκ) και με τις κλειδωνές, σχηματοποιημένο μοτίβο που αποτελείται από μικρές ελλείψεις, που η κάθε μία σχηματίζεται από τρία γαϊτάνια του ίδιου χρώματος κεντημένα πλάι-πλάι. Στο εσωτερικό της κάθε έλλειψης είναι κεντημένη μία θηλίτσα, τοποθετημένη στην ευθεία της μικρής διαμέτρου του σχήματος. Η κάθε έλλειψη πατάει επάνω στην προηγούμενη, την οποία και κρύβει κατά το 1/3 περίπου. Μια σειρά από σπειρομαίανδρους με θηλίτσα (κυνηγός με θηλίτσα) περιτρέχει εσωτερικά τις τέσσερις πλευρές της ποδιάς. Στην διπλή πόστα, το κατώτατο μέρος της ποδιάς, πάνω σε μαύρη και βυσσινί τσόχα είναι κεντημένα δύο ταινιόσχημα θέματα. Στην πρώτη ζώνη επικρατεί το μοτίβο της σαρακατσάνας (είδος πλοχμού), ενώ στη δεύτερη το μοτίβο της κλάρας, ο σκελετός της οποίας σχηματίζεται από συνεχόμενες κυματοειδείς γραμμές που στα άκρα τους δημιουργούνται σπείρες και θηλίτσες. Ανάμεσα στις δύο γωνίες παρεμβάλλεται το σταυρωτό, συνδυασμός από δύο συμπλεκόμενα ζιγκ-ζαγκ. Η ποδιά είναι ολόγυρα γαρνιρισμένη με χρυσό γαϊτάνι και ρελιασμένη με πράσινη βαμβακερή κορδέλα. Το φοδράρισμά της έχει γίνει με βαμβακερό εμπριμέ ύφασμα (τσίτι).
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρωτό, κλειδωνές, κυνηγός με θηλίτσα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σαρακατσάνα, κλάρα
Πλάτος
0.300
Μήκος
0.750
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
1940-1950
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα |
Θεσσαλία |
Καρδίτσας
Καρδίτσα
Υλικά
βαμβάκι
βελούδο
γαϊτάνι ασημένιο
γαϊτάνι χρυσό
κορδέλα βαμβακερή
πολύκλωνες μεταξωτές κλωστές
τσόχα
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα,
τερζήδικο
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
μέσα 20ού αι.
Πιθανή χρονολογία χρήσης
1940 και εξής
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νιόπαντρη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
μέσα 20ού αι.
Πιθανή χρονολογία χρήσης
1940 και εξής
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα |
Θεσσαλία |
Καρδίτσας
Καρδίτσα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
24/2/1961
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
