πουκάμισο 1705/4
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', πίσω όψη
Κουμίσ', πίσω όψη
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο γύρο του μανικιού: γκαϊτάνι, τιέλι θρίτουρ, ασπρόμαυρες σειρές και σχηματοποιημένα μοτίβα
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο γύρο του μανικιού: γκαϊτάνι, τιέλι θρίτουρ, ασπρόμαυρες σειρές και σχηματοποιημένα μοτίβα
Λεπτομέρεια διακόσμου στη ραφή του μανικιού: δίχτε
Λεπτομέρεια διακόσμου στη ραφή του μανικιού: δίχτε
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο γύρο του ποδόγυρου: γκαϊτάνι, τιέλι θρίτουρ, ασπρόμαυρες σειρές και σχηματοποιημένα μοτίβα
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο γύρο του ποδόγυρου: γκαϊτάνι, τιέλι θρίτουρ, ασπρόμαυρες σειρές και σχηματοποιημένα μοτίβα
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: σχηματοποιημένα φυτικά μοτίβα καμωμένα με σταυροβελονιά
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: σχηματοποιημένα φυτικά μοτίβα καμωμένα με σταυροβελονιά
Λεπτομέρεια κεντητής ένωσης στον ποδόγυρο, μπάπκα με γκλούνιε εκατέρωθεν των δίχτε
Λεπτομέρεια κεντητής ένωσης στον ποδόγυρο, μπάπκα με γκλούνιε εκατέρωθεν των δίχτε
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
1705/4
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
κουμίσ'
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Γυναικείο, μαύρο, βαμβακερό πουκάμισο. Πρόκειται πιθανόν για κουμίσ' ε κούκε (πουκάμισο κόκκινο) ή κουμίσ' ε νουσερίσε (πουκάμισο νυφικό), όπως αλλιώς λεγόταν, καθώς το κέντημα του ποδόγυρου μοιάζει πολύ με αυτό των νυφικών, το χρώμα του όμως ξενίζει. Το κουμίσ' υφαινόταν στον αργαλειό από τις ίδιες τις γυναίκες. Αποτελείται από ένα ίσιο μπροστινό κομμάτι, πάρα μπόι, ένα πίσω, τράμπα μπόι, και δύο πλαϊνά, επίσης ίσια, τα κλίντα. Η ραφή του μανικιού είναι συνήθως στην εξωτερική πλευρά του βραχίονα. Για το μανίκι, μάνγκα, αφαιρούν ένα κομμάτι από το κλιντ, το τσέτουλ, και κάνουν την καβαδούρα, το κολτούκε. Το κυκλικό άνοιγμα του λαιμού, ο γιακάς, συνεχίζεται με ένα βαθύ άνοιγμα στο στήθος, την τραϊλέ. Μετά την κοπή, γινόταν η βαφή (με ριζάρι, για
το κόκκινο, νυφικό πουκάμισο, και στύψη). Ύστερα γινόταν η διακόσμηση. Η τραϊλέ είναι ρελιασμένη με πράσινη και πορτοκαλί μάλλινη κλωστή. Ακολουθούν τιέλι θρίτουρ (τετραγωνάκια) και δεξιά ασπρόμαυρη σειρά κατακόρυφη καμωμένη με σταυροβελονιά. Εξωτερικά αυτής, 13 ελλείψεις, καμωμένες επίσης με σταυροβελονιά με χρώματα φούξια, πράσινο, κόκκινο, σιελ και πορτοκαλί που εναλλάσσονται. Ο γύρος των μανικιών είναι ρελιασμένος με φούξια γκαϊτάνι. Ακολουθούν τιέλι θρίτουρ, δυο σειρές ασπρόμαυρες με σταυροβελονιά και τέλος μια σειρά από μοτίβα σχηματοποιημένα καμωμένα με σταυροβελονιά σε χρώματα πορτοκαλέρυθρο, μπλε και πράσινο που εναλλάσσονται. Η ραφή του μανικιού είναι διακοσμημένη με δίχτε (κεντητή ένωση που εκτός από διακοσμητική, έχει και φυλακτική σημασία), καμωμένο με πλακέ βελονιά και εκατέρωθεν αυτού κεντητά μοτίβα με σταυροβελονιά και πλακέ βελονιά. Ο ποδόγυρος φέρει πλούσια διακόσμηση, η οποία, από κάτω προς τα πάνω, είναι: φούξια γκαϊτάνι, τιέλι θρίτουρ, δυο σειρές ασπρόμαυρες καμωμένες με σταυροβελονιά, μια σειρά σχηματοποιημένα μοτίβα τέλος σχηματοποιημένα φυτικά μοτίβα μετσξύ των τα μπάπκα (μοτίβα με πλακέ βελονιά) με τα γκλούνιε (γόνατα), γεωμετρικά μοτίβα εκατέρωθεν των δίχτε (στο νυφικό κουμίσ' τα δίχτε είναι μαύρα). Τα χρώματα που εναλλάσσονται στο κέντημα του ποδόγυρου είναι τα: κόκκινο, φούξια, πράσινο, μπλε, μαύρο, πορτοκαλί (μάλλινα νήματα) και λευκό (βαμβακερά νήματα).
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
δίχτε, τιέλι θρίτουρ
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
μπάπκα με γκλούνιε
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.100
Πλάτος
0.360
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
Τεχνικές
κέντημα γραφτό, πλακέ
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
κεντητή ένωση, δίχτε
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 1989, "Η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά από το Μέγα Ζαλούφι", Εθνογραφικά 7: 67-95, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Παπαντωνίου, Ι. 1975, "Θρακιώτικες φορεσιές" Μακεδονική Ζωή 105: 26.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα