πουκάμισο 2553/14
Μπροστινή όψη πουκάμισου
Μπροστινή όψη πουκάμισου
Μπροστινή όψη πουκάμισου
Μπροστινή όψη πουκάμισου
Πίσω όψη πουκάμισου
Πίσω όψη πουκάμισου
Κέντημα τραχηλιάς
Κέντημα τραχηλιάς
Λεπτομέρεια κεντήματος τραχηλιάς:τσαλαπετεινός
Λεπτομέρεια κεντήματος τραχηλιάς:τσαλαπετεινός
Κέντημα μανικιού
Κέντημα μανικιού
Λεπτομέρεια κεντήματος μανικιού
Λεπτομέρεια κεντήματος μανικιού
Κέντημα ποδόγυρου και λατζόλι
Κέντημα ποδόγυρου και λατζόλι
Κέντημα ποδόγυρου: λεπτομέρεια
Κέντημα ποδόγυρου: λεπτομέρεια
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
2553/14
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Τυπολογία
νησιωτικό
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Γυναικείο πουκάμισο, το πελιχρό ("φτωχικό"), που φοριέται στο γάμο και τις γιορτές. Το μπροστινό μέρος του μπούστου και τα μανίκια είναι από υπόλευκο ριγωτό (σαφένιο) μεταξωτό, που έχει χρησιμοποιηθεί και ως φόδρα. Το μετάξωτό φύλλο γυρίζει λίγο προς τα πίσω, ώς κάτω από τον αυχένα, αλλά η πλάτη συμπληρώνεται από υπόλευκο βαμβακερό πανί. Κάτω από τις μασχάλες, έχουν προστεθεί δύο μικρά τριγωνικά κομμάτια γαλάζιας και ριγωτής μεταξωτής στόφας, τα ριζάρια, για μεγαλύτερη άνεση στην κίνηση. Το χρυσοκεντημένο άνοιγμα της τραχηλιάς (25εκ.) στολίζεται με κυματιστό μίσχο και ανθάκια με μαύρο περίγραμμα. Το κέντρο των λουλουδιών και τα φύλλα είναι σε ζωηρά, έντονα χρώματα (φούξια, πορτοκαλί, πράσινο, μπλε). Στην άκρη του λαιμού, από ένας μικρός τσαλαπετεινός. Λεπτή, χρυσή δαντέλα, που προεκτείνεται και
σε τμήμα της λαιμόκοψης, συνοδεύεται από μικρό ζιγκ-ζαγκ χρώματος φούξια. Ψαραγκάθι σε βυσσινί χρώμα στολίζει τόσο τις ενώσεις του μπούστου με τα μανίκια, όσο και τις ενώσεις των δίφυλλων μανικιών, αλλά οι ενώσεις των μανικιών είναι πιο επιμελημένες. Σε κάθε φύλλο έχουν κεντηθεί τέσσερα φανταστικά ζωομορφικά μοτίβα, σε απόλυτη χρωματική εναλλαγή, με μόνο μία εξαίρεση. Από κεντρικό κορμό ξεπροβάλλουν, αριστερά και δεξιά, τα κεφάλια δύο τσαλαπετεινών στραμμένα σε αντίθετη κατεύθυνση. Ο κορμός του "δικέφαλου τσαλαπετεινού" περιβάλλεται από χρωματιστά και χρυσά φτερά. Το κέντημα (ψήφα) είναι εξαιρετικά επιμελημένο και με ζωηρά χρώματα, όπως στο άνοιγμα της τραχηλιάς: χρυσό, πράσινο, φαιοκόκκινο, πορτοκαλί, μπλε, φούξια-και κοραλί στο ένα μοτίβο. Τα μανίκια στολίζουν, στο τελείωμα, βυσσινί ψαραγκάθι και, στην απόληξη, χρυσή δαντέλα με πούλιες. Το κάτω τμήμα του πουκάμισου, η σκούτα, είναι φτιαγμένο από ένα δίφυλλο βαμβακερό πανί (70εκ.), συρραμμένο με τον λινομέταξο ποδόγυρο τρίφυλλης σκούτας (ύψ. 26εκ.). Στην πίσω όψη του πανιού, λίγο κάτω από τη μέση, ενυφασμένη ριγέ ταινία (4,5εκ.) σε χρώματα γαλάζιο, πράσινο, κίτρινο και κόκκινο. Τα τρία φύλλα του ποδόγυρου είναι ενωμένα στην ούγια και οι ενώσεις τους καταλήγουν σε μικρά λατζόλια (7εκ.) από στόφα. Τα δύο έχουν έξεργα βελούδινα φυτικά μοτίβα πάνω σε χρυσό κάμπο, ενώ το τρίτο εμφανίζει χρυσοκλωστές σε κάμπο στο χρώμα του σάπιου μήλου. Τα λατζόλια είναι φοδραρισμένα με βαμβακερό ύφασμα, στο ένα εμπριμέ. Το κέντημα του ποδόγυρου, που σε κάποια σημεία του έχει μείνει ανολοκλήρωτο, έχει τελείως διαφορετικό ύφος από το κέντημα του μπούστου. Τρία τρικάταρτα καΐκια αρμενίζουν ήρεμα σε κάθε φύλλο. Ανάμεσά τους, μικρό κυματιστό μοτίβο πάνω από σειρά με απλή βελονιά. Τα μικρά αυτά θαλασσινά μοτίβα ανεβαίνουν και περιβάλλουν τα λατζόλια. Στο κάτω μέρος του ποδόγυρου λεπτό αζούρ και, στην απόληξη, πολύχρωμα δαντέλα με κόμπους. Τα χρώματα του κεντήματος είναι: γαλαζοπράσινο, υπόλευκο, βυσσινί, μουσταρδί, κοραλί, καφέ, θαλλασί. Οι κόμποι έχουν χρώμα φούξια, πράσινο, ανοιχτοπράσινο, πορτοκαλί, μωβ, βυσσινί, ωχροκίτρινο.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
ζωομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
τσαλαπετεινοί
Διάκοσμος
θαλασσινά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
καΐκι
Διάκοσμος
μυθικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
φανταστικό ζώο
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
φύλλα, λουλούδια
Ύψος
1.390
Πλάτος
0.620
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Ευβοίας
Βόρειες Σποράδες (Σκύρος)
Υλικά
βαμβάκι
λινομέταξο
μετάξι
μεταξοκλωστή
στόφα
χρυσοκλωστή
Τεχνικές
δαντέλα με βελόνα, κομπάκια
κέντημα, αζούρ
κέντημα γραφτό, ασταχωτή ή σκυριανή
κέντημα γραφτό, ψήφα
υφαντό
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Ευβοίας
Βόρειες Σποράδες (Σκύρος)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
18/1/1961
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Λάμπρου, Α. 1994, Οι σκυριανές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1925, Ελληνική λαϊκή τέχνη. Σκύρος, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα