πουκάμισο 5646
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', γυναικείο πουκάμισο από το Μέγα Ζαλούφι
Κουμίσ', πίσω όψη
Κουμίσ', πίσω όψη
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο μανίκι: κουρβατζίκε και δίχτε
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο μανίκι: κουρβατζίκε και δίχτε
Λεπτομέρεια υφαντού διακόσμου στον ποδόγυρο: τρανταφλένιο με βάθε
Λεπτομέρεια υφαντού διακόσμου στον ποδόγυρο: τρανταφλένιο με βάθε
Λεπτομέρεια κεντητής ένωσης στον ποδόγυρο: δίχτε
Λεπτομέρεια κεντητής ένωσης στον ποδόγυρο: δίχτε
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον ποδόγυρο: λουλουδάκια
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον ποδόγυρο: λουλουδάκια
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
5646
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
κουμίσ' τρανταφλένιο με βάθε
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Κουμίσ', πουκάμισο βαμβακερό, υφαντό στον αργαλειό από τις ίδιες τις γυναίκες, σε λευκό χρώμα. Σύμφωνα με τη διακόσμηση των μανικιών το κουμίσ' αυτό κατατάσσεται στα πουκάμισα οροζούνε, (που πήραν την ονομασία τους από την περιοχή Οροζούν) πουκάμισα που φορούν οι πλουσιότερες παντρεμένες του χωριού ("αυτές που είχαν αμπέλια") σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Σύμφωνα όμως με τη διακόσμηση του ποδόγυρου, το κουμίσ' κατατάσσεται στα πουκάμισα τρανταφλένιο με βάθε (τριανταφυλλένιο με σκουλαρίκια) που φορούν οι ανύπαντρες. Αποτελείται από ένα ίσιο μπροστινό κομμάτι, πάρα μπόι, ένα πίσω, τράμπα μπόι, και δύο πλαϊνά, επίσης ίσια, τα κλίντα. Η ραφή του μανικιού είναι στην εξωτερική πλευρά του βραχίονα. Για το μανίκι, μάνγκα, αφαιρούν ένα κομμάτι από το κλιντ, το τσέτουλ, και κάνουν την καβαδούρα, το κολτούκε.
Στις μασχάλες, πρόσθετα κομμάτια υφάσματος. Το κυκλικό άνοιγμα του λαιμού, ο γιακάς, συνεχίζεται με ένα βαθύ άνοιγμα στο στήθος, την τραϊλέ. Το κουμίσ' φέρει διακόσμηση στην τραϊλέ, τον ποδόγυρο και τα μανίκια. Η τραϊλέ είναι ολόγυρα ρελιασμένη με καφεκίτρινη και σκούρα βυσσινί μάλλινη κλωστή. Δεξιά και αριστερά, ψηλά, από μια κεντητή κατακόρυφη στενή ζώνη που αποτελείται από σχηματοποιημένα μοτίβα και μια ευθεία γραμμή, καμωμένα με σταυροβελονιά σε χρώματα που εναλλάσσονται. Η διακόσμηση των μανικιών με κουρβατζίκε είναι κεντητή, καμωμένη με σταυροβελονιά από πολύχρωμα μάλλινα νήματα. Γεωμετρικά σχέδια σχηματίζουν μια οριζόντια και μία κατακόρυφη ταινία (παράλληλα με το δίχτε). Στη ραφή του μανικιού, το δίχτε, κεντητή ένωση που, εκτός από διακοσμητική, έχει και φυλακτική σημασία, σε χρώματα οινέρυθρο και μπλε, που εναλλάσσονται σχηματίζοντας στενότατα παραλληλόγραμμα και καταλήγουν σε φουντάκια. Ο γύρος των μανικιών είναι ρελιασμένος με βαθυπράσινο μάλλινο γκαϊτάνι. Στον ποδόγυρο η διακόσμηση είναι υφαντή: γίνεται με κόκκινο, αγοραστό, βαμβακερό νήμα (χιντί) με προσθήκη λίγου μπλε, πράσινου και καφέ. Το μοτίβο, που συνήθως δίνει και το όνομά του στο κουμίσ', είναι τρανταφλένιο με βάθε. Από πάνω, τρία κεντητά λουλούδια καμωμένα με σταυροβελονιά σε χρώματα κόκκινο-καφέ, πράσινο-κόκκινο και πάλι κόκκινο-καφέ, τοποθετημένα ανάμεσα στα δίχτε των μπροστινών ραφών.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
δίχτε, γιάνε, κουρβατζίκε
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
τρανταφλένιο με βάθε
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
λουλουδάκια
Ύψος
1.190
Πλάτος
0.350
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
κεντητή ένωση, δίχτε
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
25/10/1967
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 1989, "Η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά από το Μέγα Ζαλούφι", Εθνογραφικά 7: 67-95, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Παπαντωνίου, Ι. 1975, "Θρακιώτικες φορεσιές" Μακεδονική Ζωή 105: 26.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα