πουκάμισο 6233/1
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής 
Πουκάμισο Επισκοπής, πίσω όψη
Πουκάμισο Επισκοπής, πίσω όψη
Κέντημα γιακά και σταυροί 
Κέντημα γιακά και σταυροί 
Κέντημα μανικιού
Κέντημα μανικιού
Ποδόγυρος πουκάμισου, μπροστινή όψη
Ποδόγυρος πουκάμισου, μπροστινή όψη
Ποδόγυρος πουκάμισου, πίσω όψη
Ποδόγυρος πουκάμισου, πίσω όψη
Ανάποδη όψη τετράγωνου κεντήματος 
Ανάποδη όψη τετράγωνου κεντήματος 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
6233/1
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
βιζάνο κουσούλι
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - 20ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Βιζάνο κουσούλι, κεντημένο πουκάμισο δηλαδή, με κεντίδια που ταιριάζουν είτε στη γιορτινή φορεσιά αρραβωνιασμένου κοριτσιού είτε στην καθημερινή φορεσιά της μεσόκοπης γυναίκας. Το κέντημα από σκούρες μάλλινες κλωστές, μαύρες και καστανόχρωμες σε δύο τόνους, επαναλαμβάνει μικρό φυτικό μοτίβο με μαύρο (ή και καστανό) καμπύλο κλαδάκι που περικλείει λουλούδι. Τα μοτίβα είναι τοποθετημένα έτσι ώστε να σχηματίζουν πλάγιες σειρές, ενώ δημιουργούν εντύπωση κυψέλης. Το κέντημα της μπροστινής πλευράς ανεβαίνει 39εκ. πάνω από τον ποδόγυρο, ενώ στην πίσω όψη δεν ξεπερνά τα 16εκ. Η μπορντούρα του (5εκ.) φτιάχνει μεγάλους κανελί ρόμβους με τρεις σειρές μικρότερους μαύρους στο εσωτερικό και τα πλαϊνά τους διάχωρα. Στην μεσαία σειρά οι μαύροι ρόμβοι γεμίζουν με κιτρινοπράσινη βελονιά. Ο ποδόγυρος ρελιάζεται με στριφτό, κανελί κορδόνι. Με κανελί
κεντητή ένωση τονίζονται οι ραφές της "μάνας" (40-41εκ.) μπρος και πίσω, ενώ η ραφή που ενώνει σε κάθε πλευρά τις πλαϊνές λόξες περιβάλλεται από διπλό, γκρι-μπεζ γαζί. Το αργαλίσιο πουκάμισο είναι φτιαγμένο από πολλά κομμάτια πανιού, συρραμμένα μεταξύ τους. Στην πίσω όψη, 89εκ. πάνω από τον ποδόγυρο, ή "μάνα" διακόπτεται από οριζόντια φάσα ύψους 14εκ. Μπροστά, 76εκ. πάνω από τον ποδόγυρο, η "μάνα" διακόπτεται από αντίστοιχη φάσα ύψους 14,5εκ. Ανάμεσα στις δυο φάσες, παρεμβάλλεται ενιαίο κομμάτι πανιού στο οποίο έχει κοπεί στρογγυλή λαιμόκοψη με μικρό, όρθιο γιακαδάκι και βαθύ κατακόρυφο άνοιγμα (34εκ.) Ανάλογες φάσες (14εκ.) ενώνουν τις πλαϊνές λόξες με τα ίσια μανίκια, ενωμένα κάθετα με τον κορμό. Τα μανίκια είναι δίφυλλα, το μεγάλο φύλλο έχει τριπλάσιο πλάτος από το μικρό και η μία τους ραφή πέφτει στην μπροστινή μύτη του φορεμένου μανικιού. Αυτή η ραφή, σε ύψος 16εκ., τονίζεται με βυσσινί διακοσμητική βελονιά. Ο γύρος των μανικιών έχει κέντημα ύψους 5εκ., με λοξές σειρές από μικρά, μαύρα σταυρόσχημα ανθάκια που συνδέονται με ροδί κλωστές. Η απλή του μπορντούρα από μαύρο ζιγκ-ζαγκ διανθίζεται με έντονες ροζ, κροκί, θαλασσιές, πετρόλ και καφετί βελονιές. Τα μανίκια ρελιάζονται με ροδί κορδόνι. Με το ίδιο κορδόνι ρελιάζεται ο γιακάς και το μπροστινό άνοιγμα το οποίο τονίζεται και με βυσσινί γαζί. Στον γιακά, ανοιχτό γκρι διαγράφει ζιγκ-ζαγκ που στολίζεται με τρεις βυσσινί σταυροβελονιές σε κάθε τρίγωνο. Μόνον μπροστά, κοντά στο άνοιγμα, έχουν προστεθεί ενδεικτικά θαλασσιές βελονιές. Στη βάση του γιακά, βυσσινί κλωστή σχηματίζει μικρό ζιγκ-ζαγκ. Ακριβώς από κάτω και στην αρχή του ανοίγματος έχει κεντηθεί σε κάθε πλευρά από ένας βυσσινί σταυρός. Ανάμεσα στις κεραίες του, χωράει μια σκούρα γκρι σταυροβελονιά.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρός
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
λουλούδια 
Ύψος
1.350
Πλάτος
0.940
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
τέλη 19ου αι. - 20ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
κορδόνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
Τεχνικές
κέντημα, ανεβατή ψαθωτή
κέντημα, γαζί
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
αρραβωνιασμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
μεσήλικη
Περίσταση χρήσης
καθημερινό
Χρόνος χρήσης
τέλη 19ου αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Κουτλίδη Χρ.
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
4/5/1970
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Γουήλ-Μπαδιεριτάκη, Α. 1980, Το παραδοσιακό πουκάμισο της ηπειρωτικής Ελλάδας, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα