πουκάμισο 9656/3
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, μπροστινή όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κολονάτο πουκάμισο, πίσω όψη
Κολόνες και ενδιάμεσο κέντημα ποδόγυρου
Κολόνες και ενδιάμεσο κέντημα ποδόγυρου
Στύλοι και κυκλικό κέντημα πίσω όψης, λεπτομέρεια 
Στύλοι και κυκλικό κέντημα πίσω όψης, λεπτομέρεια 
Κέντημα δεξιού μανικιού, μπροστινή όψη
Κέντημα δεξιού μανικιού, μπροστινή όψη
Κέντημα δεξιού μανικιού, πίσω όψη
Κέντημα δεξιού μανικιού, πίσω όψη
Κέντημα αριστερού μανικιού, πίσω όψη
Κέντημα αριστερού μανικιού, πίσω όψη
Κέντημα λαιμόκοψης και ανοίγματος 
Κέντημα λαιμόκοψης και ανοίγματος 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
9656/3
Όνομα αντικειμένου
πουκάμισο
Άλλο / Τοπικό όνομα
καμίς
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Κολονάτο πουκάμισο, νυφιάτικο και γιορτινό, που παίρνει τ' όνομά του από τις κολόνες, τις κατακόρυφες κεντητές ταινίες δεξιά και αριστερά στη "μάνα", που φθάνουν από τον ποδόγυρο ως κάτω από το στήθος. Έξω από την Πελοπόννησο, κολονάτα πουκάμισα συναντάμε μόνο στην Τανάγρα και τα συγγενικά χωριά. Είναι από βαμβακερό του αργαλειού, από βαμβάκι που οι γυναίκες επεξεργάζονταν πριν το υφάνουν, όπως επεξεργάζονταν και το υφαντό πανί για να το λευκάνουν. Είναι φτιαγμένο από ενιαίο φύλλο μπρος-πίσω, τη "μάνα", πλάτους 48-50εκ. Στην πίσω πλευρά, στο ύψος της μέσης, πρόχειρες βελονιές δημιουργούν πέντε φαρδιές πτυχώσεις. Το φάρδος του ποδόγυρου αυξάνουν πλαϊνές λόξες (λοξάρια ή κλίνγκια), μία αριστερά (πλάτους 44εκ.) και δύο δεξιά (πλάτους 42εκ.), που απολήγουν σε μύτη φθάνοντας, ιδίως στ' αριστερά,
πολύ πάνω από το μέσον της μανικοκόλλησης. Τα ίσια, μονόφυλλα μανίκια ενώνονται κάθετα με τη "μάνα" και τα λοξάρια. Κατακόρυφο άνοιγμα (μήκους 23εκ.) ξεκινά κάτω από την ενισχυμένη, στρογγυλή λαιμόκοψη. Στο μετρητό κέντημα από βαμβακερές κλωστές (κλωνές), δυσκολότατο στην εκτέλεση, κυριαρχεί σχεδόν ολοκληρωτικά το ροδί χρώμα, που όμως διανθίζεται με θαλασσί, σε χρωματικό συνδυασμό που χαρακτηρίζει την Αργολίδα. Το κέντημα διατάσσεται σε κατακόρυφες ταινίες, με εξαίρεση τις κυκλικές ταινίες στον ποδόγυρο και στο γύρο των μανικιών. Το ύφος του κεντήματος στα μανίκια διαφέρει από εκείνο στο υπόλοιπο πουκάμισο. Εδώ ο διάκοσμος διατάσσεται σε τρεις αυστηρές, γεωμετρικές και γραμμικές, ταινίες, στη μεγαλύτερη από τις οποίες παρατάσσονται ορθά και αντεστραμμένα τρίγωνα. Ψηλότερα, ακολουθούν δυο σειρές από το ίδιο σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο, στη μία ορθό και στην άλλη αντεστραμμένο, που διαχωρίζονται από διπλή, δαντελωτή γραμμή. Ο διάκοσμος κορυφώνεται με αραιά τοποθετημένα τετραπέταλα λουλούδια, τα μόνα που συνδέουν το κέντημα στα μανίκια μ' αυτό στο υπόλοιπο πουκάμισο. Το κυκλικό κέντημα των μανικιών στενεύει, με τρόπο άνισο, πλησιάζοντας προς τη ραφή. Ψηλότερά του, και σε μήκος 17εκ., δυο πυκνοκεντημένες ταινίες περιβάλλουν τη ραφή, υποβαστάζοντας λουλούδια κεντημένα με προχειρότητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κέντημα στα μανίκια, μη καλύπτοντας όλο το πανί και αφήνοντας το να αναπνέει, δημιουργεί μια δαντέλα που διασκεδάζει την όποια γεωμετρική αυστηρότητα. Επιμέλεια και συμμετρία διακρίνει το κέντημα στις δυο κολόνες. Στις δυο πλευρές κατακόρυφο άξονα και μέσα από ορθές γωνίες ξεπροβάλλουν, το ένα κάτω απ' τ' άλλο, σχηματοποιημένα γαρύφαλλα. Μόνον ο στύλος ανάμεσα στις δυο κολόνες αναπαράγει το ίδιο σχέδιο. Από την κορυφή του, διπλή γραμμή που προεκτείνεται ως τις κολόνες στηρίζει κεντρικό, τετραπέταλο λουλούδι, που πλαισιωμένο από δυο πλαϊνά που καθρεφτίζονται στο αντεστραμμένο είδωλό τους. Ο φαρδύς (9εκ.) κυκλικός διάκοσμος του ποδόγυρου επαναλαμβάνει ένα μοτίβο που διακρίνεται καθαρά στις θαλασσί κλωστές, και συνδυάζει γεωμετρικά (ορθές γωνίες, τρίγωνα) και σχηματοποιημένα φυτικά στοιχεία απολήγοντας σε διπλή μύτη. Το κέντημα και εδώ, όπως και σ' όλο το πουκάμισο, δεν είναι σφιχτό αλλά αναπνέει. Δεκατρείς ομοιόμορφοι στύλοι υψώνονται πάνω από την μπορντούρα, σε ίση απόσταση μεταξύ τους στην πίσω πλευρά ενώ έχουν κακότεχνα εκτελεστεί όσοι βρίσκονται πάνω σε ραφές. Σε σταυροειδή διάταξη, τρία συμμετρικά μοτίβα διατάσσονται το ένα πάνω στο άλλο γύρο από κεντρικό, κατακόρυφο άξονα κι έναν μικρό οριζόντιο στο κέντρο του καθενός, γεμίζοντας τις ορθές γωνίες με σχηματοποιημένα φύλλα ή πέταλα (;). Τετραπέταλο λουλούδι επιστέφει την κορυφή τους. Η λαιμόκοψη και το άνοιγμα στολίζονται με απλές βελονιές που διασταυρώνονται χιαστί και ρελιάζονται, όπως και όλα τα ανοίγματα, με ροδί κλωστή.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
λουλούδι
Ύψος
1.260
Πλάτος
0.890
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
Τεχνικές
κέντημα μετρητό, μονή
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
19ος αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αργολίδας
Αργολίδα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Welters, L. 1989, "Women’s Traditional Dress in the Provinces of Argolida and Corinthia", Εθνογραφικά 7: 17-30, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1976, "Οι χωρικές φορεσιές της Αργολιδοκορινθίας" στο Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα
Παπαντωνίου, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Εθνογραφικά 1: 5-92, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα