Συλλογές
Τοπικές και αστικού τύπου ενδυμασίες και κοσμήματα

Η συλλογή συγκεντρώνει τοπικές και αστικού τύπου ενδυμασίες του ιστορικού Ελληνισμού, κυρίως από τα τέλη του 19ου αι. έως τις αρχές του 20ού αι., με κάποιες να ανάγονται στον 18ο αι.

Πρόκειται για ενδύματα, κοσμήματα, ακόμη και μικροεξαρτήματα από διάφορες περιοχές του ηπειρωτικού και νησιωτικού ελληνικού χώρου, καθώς και ευρύτερες περιοχές όπου δραστηριοποιήθηκε ο ελληνισμός (Βόρεια Μακεδονία, Ανατολική Θράκη, Ανατολική Ρωμυλία, Εύξεινος Πόντος, Μικρά Ασία).

Σε αυτά τα αντικείμενα εκφράζονται όλες οι εποχές, αντιπροσωπεύονται όλες οι ηλικίες, οι τάξεις, οι κοινωνικές και οι εθνοπολιτισμικές ομάδες, περιλαμβάνονται όλες οι κατηγορίες στις οποίες ανήκουν μορφολογικά οι ενδυμασίες αλλά και οι διαφορετικές λειτουργίες που εξυπηρετούσαν οι πλείστοι ενδυματολογικοί κώδικες: από την προστασία, τον στολισμό, τον καλλωπισμό, μέχρι τις λατρευτικές συνήθειες, τις δοξασίες, τη μεταμφίεση κ.ά.

Highlights
Γυναικεία ενδυμασία από τα Ψαρά. Το φουστάνι (Α.Μ. 14066) αποτελεί δωρεά των Μανέα Κλ. Δέσποινας & Μανέα-Χλωρακιώτη Τοτούλας. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία ενδυμασία από τα Ψαρά. Το φουστάνι (Α.Μ. 14066) αποτελεί δωρεά των Μανέα Κλ. Δέσποινας & Μανέα-Χλωρακιώτη Τοτούλας. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Πολύπτυχο φουστάνι, τμήμα της παλαιότερης φορεσιάς που απαντά στην ‘Υδρα, τις Σπέτσες και την Ερμιονίδα. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 778/2,γ. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Πολύπτυχο φουστάνι, τμήμα της παλαιότερης φορεσιάς που απαντά στην ‘Υδρα, τις Σπέτσες και την Ερμιονίδα. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 778/2,γ. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Ενδυμασία «Αθηναίας νύφης». Ο κεφαλόδεσμος (Α.Μ. 14472) αποτελεί κατασκευή βασισμένη στη λιθογραφία «Ελληνικός γάμος στην Αθήνα» του Louis Dupré (1789-1837). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Ενδυμασία «Αθηναίας νύφης». Ο κεφαλόδεσμος (Α.Μ. 14472) αποτελεί κατασκευή βασισμένη στη λιθογραφία «Ελληνικός γάμος στην Αθήνα» του Louis Dupré (1789-1837). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Ανδρική ενδυμασία με «ντουλαμά» που αποδίδεται στον βασιλιά Όθωνα. Μέσα 19ου αι. ΜΕΛΕ (Α.Μ. 5116-5118). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Ανδρική ενδυμασία με «ντουλαμά» που αποδίδεται στον βασιλιά Όθωνα. Μέσα 19ου αι. ΜΕΛΕ (Α.Μ. 5116-5118). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Η παιδική ενδυμασία φουστανελά του Ίωνα Δραγούμη. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 13339-13342 α-β). Δωρεά οικογένειας Εξαδάκτυλου. Φωτογραφία: Studio Kominis
Η παιδική ενδυμασία φουστανελά του Ίωνα Δραγούμη. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 13339-13342 α-β). Δωρεά οικογένειας Εξαδάκτυλου. Φωτογραφία: Studio Kominis
Η παλιά μορφή της «σία», κοσμήματος στήθους από την Ορεινή Σερρών. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15567. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Η παλιά μορφή της «σία», κοσμήματος στήθους από την Ορεινή Σερρών. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15567. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Παιδική φορεσιά «Βλαχούλας». Τέλη 19ου αι. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 14285 & 15624/1-7. Δωρεά Κατερίνας Δασκαλάκη. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Παιδική φορεσιά «Βλαχούλας». Τέλη 19ου αι. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 14285 & 15624/1-7. Δωρεά Κατερίνας Δασκαλάκη. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια κοσμήματος στήθους από την Αττική. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15568. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια κοσμήματος στήθους από την Αττική. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15568. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικείο ζακέτο αστικού τύπου από την Σιάτιστα Κοζάνης. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 2336/1. Δωρεά οικογένειας Μποδοσάκη. Φωτογραφία: Creative forward.
Γυναικείο ζακέτο αστικού τύπου από την Σιάτιστα Κοζάνης. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 2336/1. Δωρεά οικογένειας Μποδοσάκη. Φωτογραφία: Creative forward.
Λεπτομέρεια κοσμήματος στήθους με παράσταση του Αη Γιώργη του Δρακοκτόνου. ΜΕΛΕ , Α.Μ. 15577. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια κοσμήματος στήθους με παράσταση του Αη Γιώργη του Δρακοκτόνου. ΜΕΛΕ , Α.Μ. 15577. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι Φωτογραφία: Studio Kominis.
Κρητικό μαχαίρι. Φέρει εγχάρακτο τον χάρτη της Κρήτης και την επιγραφή «τα κρητικά τα χώματα όπου και να τα σκάψεις αίμα θα βρεις παληκαριών κόκαλα να ξεθάψεις». ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15595. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Κρητικό μαχαίρι. Φέρει εγχάρακτο τον χάρτη της Κρήτης και την επιγραφή «τα κρητικά τα χώματα όπου και να τα σκάψεις αίμα θα βρεις παληκαριών κόκαλα να ξεθάψεις». ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15595. Δωρεά Λευτέρη Δρανδάκι. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικείο ζακέτο από την Μύκονο. Νεότερη κατασκευή. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 807/1,α. Φωτογραφία: Creative forward.
Γυναικείο ζακέτο από την Μύκονο. Νεότερη κατασκευή. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 807/1,α. Φωτογραφία: Creative forward.
Γυναικεία γιορτινή ενδυμασία από την Σκοπιά Φλώρινας με το νεότερο πανωφόρι σε αχνάρι «ρετινγκότας». ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15856/1-6. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία γιορτινή ενδυμασία από την Σκοπιά Φλώρινας με το νεότερο πανωφόρι σε αχνάρι «ρετινγκότας». ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15856/1-6. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία γιορτινή φορεσιά από το χωριό Άγιος της Ιστιαίας. Ανήκε στην Μαρούλα Στάμου (Άγιος, 1895 περίπου-1994). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16009-16022. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία γιορτινή φορεσιά από το χωριό Άγιος της Ιστιαίας. Ανήκε στην Μαρούλα Στάμου (Άγιος, 1895 περίπου-1994). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16009-16022. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια της καρφοβελόνας της μπόλιας από το χωριό Άγιος της Ιστιαίας. Ανήκε στην Μαρούλα Στάμου (Άγιος, 1895 περίπου-1994). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16020. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια της καρφοβελόνας της μπόλιας από το χωριό Άγιος της Ιστιαίας. Ανήκε στην Μαρούλα Στάμου (Άγιος, 1895 περίπου-1994). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16020. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια του κοσμήματος της ποδιάς (άρματα τσέπας) από το χωριό Άγιος της Ιστιαίας. Ανήκε στην Μαρούλα Στάμου (Άγιος, 1895 περίπου-1994). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16021. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια του κοσμήματος της ποδιάς (άρματα τσέπας) από το χωριό Άγιος της Ιστιαίας. Ανήκε στην Μαρούλα Στάμου (Άγιος, 1895 περίπου-1994). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16021. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Στολή που φορούν τα Μωμοέρια, δηλαδή οι δώδεκα χορευτές, στο ευετηριακό και ψυχαγωγικό έθιμο του Δωδεκαημέρου που προέρχεται από την ορεινή Τραπεζούντα και επιβιώνει σε οκτώ χωριά του Νομού Κοζάνης (Τετράλοφος, Άγιος Δημήτριος, Αλωνάκια, Σκήτη, Πρωτοχώρι, Κομνηνά, Ασβεστόπετρα, Καρυοχώρι). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 17183/1-12. Δωρεά Μορφωτικού-Λαογραφικού Συλλόγου Τετραλόφου. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Στολή που φορούν τα Μωμοέρια, δηλαδή οι δώδεκα χορευτές, στο ευετηριακό και ψυχαγωγικό έθιμο του Δωδεκαημέρου που προέρχεται από την ορεινή Τραπεζούντα και επιβιώνει σε οκτώ χωριά του Νομού Κοζάνης (Τετράλοφος, Άγιος Δημήτριος, Αλωνάκια, Σκήτη, Πρωτοχώρι, Κομνηνά, Ασβεστόπετρα, Καρυοχώρι). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 17183/1-12. Δωρεά Μορφωτικού-Λαογραφικού Συλλόγου Τετραλόφου. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Ζεύγος γυναικείες δερμάτινες παντόφλες από την Έλυμπο Καρπάθου. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15672/10α-β. Δωρεά Αλεξάνδρα Καλογερά. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Ζεύγος γυναικείες δερμάτινες παντόφλες από την Έλυμπο Καρπάθου. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15672/10α-β. Δωρεά Αλεξάνδρα Καλογερά. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Παπλωματένιος επενδύτης (καβάτ) των Πομάκων γυναικών από την Σμίνθη της Ξάνθης. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16152. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Παπλωματένιος επενδύτης (καβάτ) των Πομάκων γυναικών από την Σμίνθη της Ξάνθης. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16152. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία γιορτινή φορεσιά από την Νίγδη Καππαδοκίας, τύπος που φορέθηκε στην ίδια την πόλη με τις δυο ελληνικές συνοικίες της, Καγιάμπασι και Κάστρο, καθώς και στα χωριά Αραβανί, Γούρδονος, Φερτέκι, Μάταλα, Τένεϊ ή Τύανα, Ιλοσόν, Σαζάλτσα, Ούλαγατς, Κίτσαγατς, Ανταβάλ, Σεμέντρα κ.α. (λείπει η ζώνη της μέσης). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16023-16027. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία γιορτινή φορεσιά από την Νίγδη Καππαδοκίας, τύπος που φορέθηκε στην ίδια την πόλη με τις δυο ελληνικές συνοικίες της, Καγιάμπασι και Κάστρο, καθώς και στα χωριά Αραβανί, Γούρδονος, Φερτέκι, Μάταλα, Τένεϊ ή Τύανα, Ιλοσόν, Σαζάλτσα, Ούλαγατς, Κίτσαγατς, Ανταβάλ, Σεμέντρα κ.α. (λείπει η ζώνη της μέσης). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16023-16027. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Σταμπωτό μαντήλι κεφαλής που απεικονίζει ερωτευμένο ζευγάρι από την Νίγδη Καππαδοκίας. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16027. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Σταμπωτό μαντήλι κεφαλής που απεικονίζει ερωτευμένο ζευγάρι από την Νίγδη Καππαδοκίας. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 16027. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία γιορτινή φορεσιά από την ορεινή Καρυά που βρίσκεται νοτιοδυτικά των Τρικάλων της Κορινθίας. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15983/1-7. Ανήκε στην Χριστίνα Γκίκα-Σούρλου (Καρυά, 1891-1978). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία γιορτινή φορεσιά από την ορεινή Καρυά που βρίσκεται νοτιοδυτικά των Τρικάλων της Κορινθίας. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15983/1-7. Ανήκε στην Χριστίνα Γκίκα-Σούρλου (Καρυά, 1891-1978). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια του γυναικείου επενδύτη από την ορεινή Καρυά που βρίσκεται νοτιοδυτικά των Τρικάλων της Κορινθίας. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15983/6. Ανήκε στην Χριστίνα Γκίκα-Σούρλου (1891-1978). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια του γυναικείου επενδύτη από την ορεινή Καρυά που βρίσκεται νοτιοδυτικά των Τρικάλων της Κορινθίας. ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15983/6. Ανήκε στην Χριστίνα Γκίκα-Σούρλου (1891-1978). Φωτογραφία: Studio Kominis.
Η γαμπριάτικη φορεσιά του Δημήτρη Θεοδοσίου του Παναγιώτη και της Ντιάλως, ο οποίος γεννήθηκε το 1922 στο χωριό Κόζουλτζια ή Όρασιτς της Ανατολικής Ρωμυλίας. Μαζί με την οικογένειά του ήρθε ως πρόσφυγας στην Ελλάδα το 1923 και εγκαταστάθηκε στο Ορμένιο, όπου παντρεύτηκε το 1944. (Η φορεσιά συμπληρώνεται με κασκέτο). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 17042/1-5 και 17044/6 α-β. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Η γαμπριάτικη φορεσιά του Δημήτρη Θεοδοσίου του Παναγιώτη και της Ντιάλως, ο οποίος γεννήθηκε το 1922 στο χωριό Κόζουλτζια ή Όρασιτς της Ανατολικής Ρωμυλίας. Μαζί με την οικογένειά του ήρθε ως πρόσφυγας στην Ελλάδα το 1923 και εγκαταστάθηκε στο Ορμένιο, όπου παντρεύτηκε το 1944. (Η φορεσιά συμπληρώνεται με κασκέτο). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 17042/1-5 και 17044/6 α-β. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Η «καλή» φορεσιά της Σοφίας Αραβανή (1883-1973) από την Καρυά της Λευκάδας (χωρίς την ποδιά). Την φορούσε ως παντρεμένη, πριν χάσει μέσα σε μια εβδομάδα από την επιδημία της διφθερίτιδας και τα 3 παιδιά που είχε αποκτήσει με τον Ιωάννη Αραβανή, σε ηλικίες 12, 8 και 6 ετών. Έκτοτε δεν έβγαλε τα μαύρα ούτε μετά την απόκτηση ενός ακόμη παιδιού, του Χρίστου Αραβανή (Καρυά Λευκάδας, 1923-Αθήνα,2020). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15874-15876, 15878. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Η «καλή» φορεσιά της Σοφίας Αραβανή (1883-1973) από την Καρυά της Λευκάδας (χωρίς την ποδιά). Την φορούσε ως παντρεμένη, πριν χάσει μέσα σε μια εβδομάδα από την επιδημία της διφθερίτιδας και τα 3 παιδιά που είχε αποκτήσει με τον Ιωάννη Αραβανή, σε ηλικίες 12, 8 και 6 ετών. Έκτοτε δεν έβγαλε τα μαύρα ούτε μετά την απόκτηση ενός ακόμη παιδιού, του Χρίστου Αραβανή (Καρυά Λευκάδας, 1923-Αθήνα,2020). ΜΕΛΕ, Α.Μ. 15874-15876, 15878. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία φορεσιά της Σκοπέλου. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Γυναικεία φορεσιά της Σκοπέλου. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια από το μανίκι της γυναικείας φορεσιάς της Σκοπέλου. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Λεπτομέρεια από το μανίκι της γυναικείας φορεσιάς της Σκοπέλου. Φωτογραφία: Studio Kominis.
Στηρίξτε το ΜΕΛΕ
Ο εμπλουτισμός των συλλογών του ΜΕΛΕ με σκοπό τη διαφύλαξη, διατήρηση, αξιοποίηση και ανάδειξή τους αποτελεί όλα αυτά τα χρόνια σταθερό ζητούμενο.

Εάν επιθυμείτε να δωρίσετε αντικείμενα στο Μουσείο, παρακαλούμε κατεβάστε και συμπληρώστε το ειδικό έντυπο δωρεάς αντικειμένων, το οποίο σκοπό έχει τη συγκέντρωση πληροφοριών για τα αντικείμενα, τον δωρητή ή/και τον προκάτοχό τους.

Ειδικό έντυπο δωρεάς αντικειμένων